Geschreven als akt 6 in het grote muziekteater 'Technofaustus'..
Notas bij 'Gnos'
Zoals alle delen van 'Technofaustus' tot hiertoe, werd ook de partituur voor 'Gnos' opgevat als een stuk software, geschreven binnen de kontekst van de door ons ontwikkelde GMT programmeertaal. In tegenstelling echter tot de meeste andere delen, ligt aan 'Gnos' wel degelijk een lineaire struktuur ten grondslag. Met name, een totaal overhoop gehaalde kollage van letterlijke citaten uit de oorspronkelijke duitse Faust tekst. Deze tekst wordt als bronmateriaal gebruikt voor een op vokale formanten gebaseerde omzetting naar een volledige orchestratie voor het ter beschikking staande robotorkest. Dankzij de onvolprezen logika inherent aan de uitspraak van de duitse taal, kon deze omzetting volstrekt regel-matig -algoritmisch dus- voltrokken worden. Voor elk in de tekst voorkomend personage (Faust, Mefisto, Homunculus, Wagner, Helena, Baccalaureus, Proteus) worden de tekst formanten op een andere grondtoon, gespeeld door telkens een andere automaat, toegepast. Zo is de grondtoon van Faust (een vrouwenrol!) terug te vinden in de hoge noten van de <Bourdonola> partij, terwijl aan Mefistos stem <Trump> ten grondslag komt te liggen. De details van de orkestratie werden bepaald op grond van nauwgezette spektraalanalyses toegepast op de door de robots voortgerbrachte klanken en geluiden.
De bewegingsinformatie van de akteurs wordt hier gebruikt als grondslag van een tweede polyfone laag, al is de instrumentatie minimalistisch. Zij beperkt zicht tot <Springers>, <ThunderWood> en <Sire>,
Een derde muzikale stem tenslotte wordt in real time opgebouwd op grond van de vokale (bocca chiusa!) geluiden en artikulaties van de akteurs, opgepikt via keelkopmikrofoons (larynx mikrofoons).
Analytische aantekeningen:
In deze akt wordt de homunkulus kennis bijgebracht. Kennis bestaat alleen bij gratie van het betekende woord. Hier wordt het robot orkest gebruikt om delen uit de Goethe tekst te spreken via formant analyse en re-sinteze uitgaand van fragmenten uit de duitse tekst. Faust zegt de fragmenten voor, Mefisto komt tussen met kritische opmerkingen met betrekking tot het waarheidgehalte en bant elke zelfverwijzing uit de tekst. De homunkulus krijgt een taal aangeleerd waarin geen ik meer voorkomt.
De vokale uitingen van de personages (opgepikt via larynx mikrofoons) worden via de polyfone pitch to midi konvertor (CQT) in real time omgezet in door het orkest verklankte fonemen, afgewisseld met de foneemkonversies gesteund op de Goethe tekst. De dialoog die aldus ontstaat is volledig gemedieerd en verliest elke semantische betekening.
De tijdsduur van <Gnos> is vastgelegd en bepaald door de lengte van de gebruikte tekstfragmenten uit Goethes Faust.
De orkestratie omvat volgende 19 obligate robots:
<Bourdonola>, <Piperola>, <Vox Humanola>,<Llor> , <Trump>, <Player Piano>, <Harma>, <Ake>, <Vacca>, <Troms>, <Tubi>, <Sire>, <Vibi>, <So>, <Krum>, <Casta>, <Psch>, <ThunderWood>, <Autosax>
Optioneel zijn ook partijen voorzien voor:
<Hurdy>, <Dripper>, <Springers>, <Flex>, <Rotomoton> , <Qt>, <Bako>
Wat betreft menselijke uitvoerders zijn er volgende partijen:
1.- Wagner-rol: bestuurt, achter de schermen, de centrale server voor het robot orkest. Deze rol, voor laptop komputer, is obligaat.
2.- Mefisto-rol: bestuurt via het Quadrada interface, en dus uiteraard naakt, georkestreerd middels <Sire>, <Casta>, <Thunderwood>. Deze rol is in deze akt optioneel. Wanneer ze vertolkt wordt moet mefisto de hem toegewezen tekstfragmenten vokaal mimeren, sinkroon met de orkestratie van zijn formanten en fonemen.
3.- Faust-rol: obligaat. Zij brengt in eerste plaats de homunkulus de gnosis bij. Spreekt sinkroon met de georkestreerde formanten haar tekstfragmenten.
4.- Homunkulus-rol: obligaat, want in deze scene wordt de humunkulus de gnosis bijgebracht.. De homunkulus is voorzien van een larynx-mikrofoon maar komt nooit tot enige verstaanbare vokale uiting. Zij imiteert -met fouten, iteraties en versprekingen- in de stiltes tussen de tekstuele orkestraties de gehoorde en getransformeerde tekstfragmenten. De homunkulus wordt centraal op scene geplaatst , staand of zittend op hetzelfde labiel plateau zoals ook is voorzien in 'Eary Lis Trimbl'.
Gent, 10.06.2006