LOGOS DUO IN NEWFOUNDLAND

Moniek en Godfried op Cape Spear.

We zijn vroeg uit de veren, want op het SoundSymposium programma staan deze ochtend presentaties van een reeks audio installaties die we niet willen missen. Ondertussen zijn reeds gewoon geworden, dat we hier in Newfoundland wel weer heel wat kilometers zullen stappen om bij de opgegeven lokaties te komen. Maar vooral verloren lopen hoort er kennelijk bij. Het bestaan van een degelijk stadsplan van St.Johns begint zowaar tot het rijk der sagen en legenden te behoren. Maar het schrikt ons niet af. Downtown, waar de eerste audio art installatie is opgesteld is niet zo groot.

Met gezwinde tred lopen we de steile hellingen af. Wat voel je dat in je kuitspieren. We merken wel dat we uit een vlak landje komen. Voor ons ligt de inham van de oceaan. In de geborgenheid van deze insprong, de haven. Als twee beschermende armen omvatten de rotsen van St.Johns de schepen en kranen. Wat is het van hieruit gezien toch een piepkleine haven, zelfs in vergelijking met eenenkel ruim dok te Gent. Maar daarachter ligt de grote oceaan. Je kan tot hier de kracht voelen. Zij is helemaal anders dan deze van ons grijs Kanaal.

Nog een paar straten naar links, nog wat dalen, nog wat meer links en ja hoor, daar ligt Bond Street. Een rustige woonhuizenstraat vol vrolijke houten gevels die elkaar een beetje schots en scheef toch staande weten te houden. Nu het nummer zoeken. Bizar. Geen volk. Zouden we toch te laat gekomen zijn. Neen hoor. Wat dacht je, te vroeg, het programma is veranderd. Maar geen nood, we kunnen nu al binnen.

Het is een stenen architektengebouw, dat fel kontrasteert met de rest van de straat. Enkele treden afdalen en achter de lichtgrijze deur wacht een verrassing. Ik hou eensklaps mijn adem in. Wat een prachtinstallatie.

The old Masonic Temple in St. Johns - Gwen Boyde

Een zacht zoemend geluid vult de ruimte. Ijle tonen zwellen af en aan. Op de achterwand worden helderblauwe abstrakte lichtvlekken in vertikale lijnen geprojekteerd. Aan de zijwand van de lange smalle kamer ontwaar ik in het gedempte licht twee lange snaren die over een trommelvel en een groene smalle steen lopen. De snaren blijken te funktioneren als luidsprekers. Gwen Boyde, een Chinese vrouw uit Vancouver blijkt de maker. Ze vertelt me met een intrigerende stem hoe de geluid die we horen, opgenomen werden op de magnetische noordpool: "Deze mysterieuze klanken waren eensklaps te horen bij een hoogtepunt van zonneërupties bij de millenniumwissel". Gwen Boyde had in de buurt van de magnetische noordpool toen als akt een aluminium tertraeder opgesteld met daarin een aan een staaldraad opgehangen stalen struktuur die vrij zweefde en kon ronddraaien. Ze toont ons opgetogen de foto's van de installatie. Haar fonkelende ogen glinsteren begeesterd.

"Eensklaps begon deze opgehangen konstruktie te resoneren. Het was echt een magisch moment. Niets bewoog, niets trilde zichtbaar. Alleen maar die onverklaarbare klanken waren daar, zo plots uit het niets opgedoken." Nu worden die ijle geluiden doorheen de twee snaren gespeeld, die over "drumskin" lopen en over een "slab of green stone from there". Ik vraag haar naar de op en neer dansende blauwe lichtvlekken op de andere wand. "Oh dat zijn de osciloscoopgolven van die klanken, maar ik zette het apparaat opzettelijk op zijn zijkant, zodat de lichtvlekken vertikaal lopen en niemand ze als osciloscoopbeelden herkent. Die blauwe kleur doet me terugdenken aan het hoge nooden. Weet je, "it was really fantastic there". Zo indrukwekkend heb je de aarde nog nergens meegemaakt." Ondanks haar kleine gestalte straat Gwen Boyde een ongelooflijke kracht uit. Zijn het die heldere ogen of wat? Ze praat vlot en graag en vertelt me honderduit over hoe ze onlangs terug in Shangai was bij haar moeder en rondreisde in China. Hoe ze Beijing haast niet meer herkende en enorm veel spijt had over de verwoestingen van de oude huisjes, die als in een groot doolhof met vele binnentuinen en koertjes de Verboden Stad omgaven. Ja, daar zijn wij ook nog geweest in 1992, leg ik haar uit. Wat een fantastische huisjes waren dat toch niet. Waarom hebben ze die afgebroken. Dat is toch wel echt een domme vergissing. "Ah, zucht ze, kapitalisme niet waar. Je zou Beijing niet meer herkennen hoor. 1992, dat is al tien jaar geleden. Nu rijden daar ook omzeggens geen fietsers meer. Oh, Beijing, alleen nog maar autos en hoge gebouwen.

Gwen Boyde, Moniek Darge, Godfried-Willem Raes