Sinds onze vorige koncertreis naar Japan zijn reeds acht jaar verstreken. Aan uitnodigingen had het niet ontbroken, maar er was telkens een nieuw obstakel opgedoken, waardoor de toernee altijd weer met een jaar uitgesteld was geraakt. Nu het eindelijk echt zo ver was, dat we vertrekkensklaar stonden, kon ik het nauwelijks geloven. Om de een of andere reden, had ik me niet echt op de afreis kunnen verheugen. Wellicht was het onze eerste bestemming die me zo'n gemengde gevoelens inboezemde. Hiroshima was nu ook niet echt de plek waar je popelend naar uitzag.
Maar wat een komfortabele reis zou het worden. Voor het eerst kunnen we over het Russische luchtruim vliegen, wat de afstand aanzienlijk korter maakt. Opwindende plaatsnamen zoals St.Petersburg, Siberie, Novosibirsk, Mongolie met Ulan Batar, en China met Beijing, wakkeren onze verbeelding aan voor we een tussenlanding maken in Seoul. "Soel" spreken de Koreanen de naam van hun hoofdstad uit. De vlucht duurt slechts iets meer dan negen uur. Het grootste deel van de tijd is het daarenboven nog nacht, waardoor we af en toe wegdommelen en de tijd grappige sprongen lijkt te maken. Geen zorgen ook over de bagage. Alle elektronika is veilig en wel aan boord in de handkoffers. We hoefden niets in te checken en zelfs mijn viool is deze maal van de partij. Dat stemt me uitermate verheugd en ik beloof mezelf nooit meer zonder mijn dierbare instrument op koncertreis te vertrekken, alle elektronika en onzichtbare instrumenten ten spijt. Na lang wikken en wegen heb ik uiteindelijk voor mijn elektrisch instrument gekozen. Samen met een klarinet spelen, was altijd een beetje optornen tegen het hogere geluidsniveau van zo'n blaasinstrument. En voor wat voor aangename verrassing zou mijn Yamaha niet zorgen. Want uitgerekend deze firma bleek een vertegenwoordiger naar het Soundplay2000 Festival gestuurd te hebben. Wie weet waren het sponsors of toekomstige geldschieters. In ieder geval is de man me na afloop van het festival wel tien keer komen bedanken dat ik op zo'n instrument speelde tijdens het koncert. Ik had echt waar van niets geweten vooraf. Anders had ik misschien zelfs toch liever mijn akoestisch instrument meegenomen, wie weet. Een beetje achtenzestiger blijf je toch in hart en nieren, eens je dat ooit bent geweest.

Hoewel we weinig transittijd hebben in Seoul, loopt de overstap van een leien dakje. De bemanning spreekt tijdens deze vlucht de passagiers weliswaar tweetalig toe, doch wij begrijpen alvast geen iota meer van wat gezegd wordt. Tweetalig betekent hier Koreaans en Japans. Dan hou je het als westerling wel voor bekeken. Ik check bij Godfried of hij professer Yu, die ons in de luchthaven van Hiroshima zal opwachten nog zou herkennen. Godfried-Willem antwoordt resoluut neen. Gelukkig zijn er vandaag de dag websites met foto's om onze geheugens op te frissen. Maar Yu Wakao's site is niet alleen in het Japans, daarenboven draagt hij geen afbeeldingen -op die ene logo van het festival na. De Soundplay-brochure had ook al geen uitkomst geboden, want de afgebeelde Japanner naast Yu's naam kwam me geenszins bekend voor. Nu, dan maar afwachten op de luchthaven. Yu zou ons wel herkennen en geef toe: voor hem was het een koud kunstje die twee Europeanen uit de menigte Aziaten op te vissen, want op deze vlucht zat welgeteld eenenkele andere niet-Aziaat.

De douane maakt geen moeilijkheden, maar wil wel de reden van onze komst checken. "Hoezo, 'academic exchange', en in welk hotel zouden we dan wel logeren? Bij een professor thuis? Aan welke universiteit dat hij dan wel doceert? " Godfried die bij een andere beambte aanschuift en zoals wel meer op koncertreis gebeurt, maar nauwelijks weet waar we overal heen zullen trekken, is helemaal niet op de hoogte en moet zich herhaald naar mij omdraaien voor meer informatie. De Japanse douaniers wachten in ijselijke stilte, zonder een spier te vertrekken of ook maar even te verpinken. "University of Hiroshima", antwoord ik triomfantelijk. Nu maar hopen dat deze man dit van me aanneemt, want wat als het een ongelovige Thomas blijkt te zijn. Maar neen hoor. Het schijnt zelfs indruk te maken. : Ha, so desu, Hiroshima University. Hai, hai". "En of ik dan ook ergens mee kan bewijzen wat mijn beroep is?" Wat een geluk dat ik tijdig aan mijn akademiekaart denk en die niet thuis heb laten liggen. Daar staat in keurig Nederlands "Professorenkaart" op. De Japanse douanebeambte is nu echt onder de indruk. "Oei, een professor, moet hij hebben gedacht. Hij knipt als een mesje samen en bedankt mij op slag voor mijn "kind coorperation." Hij wenst me opgewekt een "pleasant stay in Japan" en ik mag gaan. Opluchting dat ook dit weer vlot verliep.

En daar is Yu al. Een kleine Japanner in T-shirt en short komt wuivend op ons toegehold. Oef, geen deftige dassenprof, zoals ik me had voorgesteld. Hij ziet er een stuk minder officieel uit dan toen hij bij ons in Stichting Logos op bezoek kwam. Wel rijdt hij met een fonkelende BMW, maar hij is zo hartelijk en innemend, dat ik me op slag thuis voel.

Het is een hele poos rijden naar zijn huis. Terwijl ik de Japanse publiciteitsborden bekijk, dringt het traag maar zeker tot me door dat het gelukt is. We zijn inderdaad na acht jaar terug in het land waar ik dol veel van hou. Van alle landen die we met Logos reeds hebben bezocht en dat zijn er ondertussen toch al 29 zijn Japan en Italië mijn lievelingsplekken. Wel een heel kontrast tussen beiden, maar alletwee om ter charmantst. Alleen Zweden dingt de laatste tijd mee naar een plekje in mijn hart. Doch vermits ik daar nog maar eenenkele keer opgetreden ben, wacht ik nog liever even met een oordeel. Want al te voorbarig iets tot je hart toelaten, daar heb ik al menig keer een weinig prettig lesje door gekregen. Toch zijn veel musici het niet met me eens wat mijn oordeel over Japan betreft. Velen hebben het steevast over het gebrek aan individuele vrijheid, maar ik neem er geen aanstoot aan dat de organisatoren alles tot in de details voor me plannen. Tot hiertoe had dat hoofdzakelijk aangename verrassingen voor me in petto. Eenenkele keer waren we wel bedrogen uitgekomen en had ik me geërgerd omdat bv. vrouwen geen bamboe mogen snijden in de bamboe-bush, of omdat de lokale danseres niet onvoorzien in onze eigen kompositie had mogen optreden, maar daar was het verder bij gebleven. De kollektieve geest, maar vooral de hoffelijkheid, vriendelijkheid en veiligheid kompenseren dergelijke schoonheidsfoutjes op grandioze wijze. In welk land kan je het je permiteren je koffers gewoon onbewaakt op de openbare weg te laten staan, zonder het minste risico dat ze gestolen raken? Nu, vele westerse musici belanden tijdens hun toernees in westerse ketenhotels en dat daar niets prettigs te beleven valt, weet iedere performer binnen de kortste keren.

Yu woont in een eenvoudige villawijk. Alle auto's dienen op de opritten geparkeerd en hier en daar zijn de garagetoegangen van een ingenieuze lift voorzien, zodat twee auto's boven elkaar kunnen worden gestapeld. Alles in het huis is westers: de tafels met stoelen, de vloerbekleding, de bedden. Het is een ware rage in Japan. Al wie het zich kan permiteren en een beetje hip wil zijn, schaft zich westerse spullen aan. Momenteel is het zelfs mode die prachtige zwarte haren te proberen blonderen. Resultaat is vaak een hybride roestachtige tint waar niemand jaloers op kan zijn. Kumi, die een paar jaar terug bij Logos op bezoek kwam, onthaalt ons entoesiast. Zij is nog niets veranderd. Haar fijne gezicht straalt iets heel pienter uit. Onmiddellijk komt ook Chap, een oud hondje van ondefinieerbare Japanse herkomst, ons kwispelend begroeten. Ook een kat slaat vanop veilige afstand het tafereeltje gade. Hier in de wijk blijkt iedereen een hond en een kat rijk en 's avonds ziet men de bewoners, uitgerust met een trendy klein tasje met daarin schopje en plastiek zak en handschoenen hun huisdieren uitlaten. Een onfeilbaar middel voor een hecht sociaal kontakt.
De tafel wordt gedekt en de eerste exotische gerechten worden geserveerd. Vooral de blauwe eierplanten met zuurzoute smaak blijven me bij. We wisselen onze ervaringen van zoveel voorbije jaren uit. Maar stilaan begint de jet-lag haar tol te eisen en hunker ik naar een verkwikkende slaap. Kumi toont me de logeerkamer, die hun eigen slaapkamer blijkt te zijn. Geen sprake van hen in hun eigen bed te doen slapen. Zij hebben hun Japanse foetons in de kamers ernaast uitgespreid en de westerse bedden zijn onherroepelijk voor ons bestemd. Ik sluimer een tweetal uurtjes weg en zodra we terug beneden komen worden we op sushi uitgenodigd . Veel tijd rest er niet want straks gaan we drie uur vergaderen met de medewerkers van het festival, om alle praktische details tot in de puntjes te bespreken. Wat een grappig sushi-restaurant is dit: op een smalle lopende band die in een langwerpige ovaal rondom de centrale toog met de koks draait, worden onafgebroken kleine bordjes neergeplaatst met sushi allerhande op. De tafels grenzen aan de buitenzijde van de band en de gasten kunnen zo naar hartelust zelf sushi kiezen. Ronddraaiende sushi, "kuru kuru sushi" in het Japans: alweer een nieuwigheid.

(deel 2)
M.D.