Koncertberichten

Neither from nor Towards - Eric Honour
Graffiti - Luca Vanneschi
Necrologo - Icli Zitella
L'Astro della Palude - Beatrice Barazzoni
Five Miniatures - Fernando Benadon
Sedna - Massimo Botter
Studi per una Kermesse - Paolo Longo
Ouattosz/Ouockosz@Lilith - Sebastian Bradt

foto: Ron Ablas

In hun vijfjarig bestaan heeft het Thelema Trio al talrijke komponisten kunnen entoesiasmeren om voor hen een werk te schrijven. Een aanzienlijk deel van dit koncertprogramma bestaat dan ook uit komposities die hen letterlijk op het lijf geschreven zijn. Luca Vanneschi komponeerde een meerlagig werk 'Graffiti' dat doet denken aan lagen van slogans en tekeningen uit verschillende periodes die naast elkaar op één muur te vinden zijn. Paolo Longo - eveneens uit Italië - verwijst dan weer naar een schilderij van Breughel in zijn 'Studi per una Kermesse'. Numerieke gegevens uit dit schilderij en notenmateriaal uit een werk van de 15de - eeuwse polyfonist Guillaume Dufay worden als struktuurelementen gebruikt.

Er zullen ook twee gloednieuwe werken te horen zijn, van Barazzoni en Bradt. De Italiaanse komponiste Beatrice Barazzoni liet zich voor haar werk 'L' Astro della Palude' (de ster van het moeras) inspireren door een schilderij van Joan Miró waarop een ster met zijn intens, meedogenloos oranje kleur het moeras verlicht en zo het aanwezige leven onthult. De klarinet neemt de rol van de ster over, de saxofoon symboliseert het duistere moeras en de piano probeert deze tegengestelde krachten te verzoenen.

De titel van het nieuwe werk van Sebastian Bradt luidt dan weer "Ouattosz/Ouockosz@ Lilith" en verwijst volgens de komponist naar dagdromen en onderbewuste beelden van stormdemonen. Hij noemt het zelf één van zijn meest uitgesproken postmoderne stukken waarin hij onbewust goochelt met stijlcitaten van andermans en eigen werk. Dit werk werd op maat geschreven van het Thelema Trio vermits ieder lid van dit trio reeds een stuk van hem had uitgevoerd en hij zo een 'persoonlijke' partij voor elkeen kon schrijven.

Het Thelema Trio speelt ook de Europese premières van werken van de jonge komponisten Eric Honour en Fernando Benadon die beiden in de VS werken. Behalve in trio's ziet u de muzikanten ten slotte ook nog aan het werk in een duo van Icli Zitella (Venezuela) en een werk voor solosaxofoon solo van Massimo Botter (Italië).

Het trio probeert zo veel mogelijk rechtstreeks met komponisten samen te werken. Ondanks hun jonge bestaan schreven komponisten uit Nederland, Argentinië, Italië, België, Denemarken, Finland, Israël, Peru, Zwitserland en de VS reeds speciaal werken voor dit trio. Door het werken met o.a. avant - garde, jazz, vrije improvisatie, elektronika of volksmuziek staat dit ensemble open voor elke nieuwe uitdaging. Het Thelema Trio studeerde kamermuziek aan het konservatorium van Gent bij Marcel Lequeux, Filip Rathé en John Whitelaw. Reeds vroeg in hun karrière behaalden ze de derde prijs in de tweejaarlijkse kamermuziekwedstrijd van Rotary Club Gent. Hierna volgden koncerten in België, Nederland, Italië, Peru, de VS, China en Japan. In 2007 verscheen hun eerste cd "Thelema".
De leden van dit trio zijn: Ward De Vleeschhouwer (piano), Marco Antonio Mazzini (klarinet en kontrabasklarinet) en Peter Verdonck (alt -, tenor - en baritonsaxofoon).

Roel Meelkop maakt stille elektronische muziek waarbij hij de traditionele opbouw probeert te vermijden. Hij gebruikt spaarzaam enkele geluiden of klankkleuren en bouwt hiermee verschillende lagen op waarbij de luisteraar in dit op het eerste gezicht statische geheel een overdaad aan details kan horen. Het karakter van dit sonoor bouwsel kan heel verschillend zijn van werk tot werk. Af en toe verschijnen plots meer dramatische en scherp afgelijnde geluiden op de voorgrond. Na een aantal jaren waarin Meelkop zijn optredens uitvoerig voorbereidde tot een strakke kompositie zodat het toeval nauwelijks een rol speelde, heeft hij nu een aantal maanden gewerkt aan een set waarin hij flexibeler kan omgaan met zijn geluidsmateriaal. De bronnen varieren van pure elektronische klanken tot volledig onbewerkte veldopnames, met daartussenin een uitgestrekt grijs gebied waar de mooiste nuances en de heftigste kontrasten in ontdekt en gebruikt worden.

Antonio Della Marina voert zijn elektronische muziek uit op laptop en op een zelfgebouwde software synthesizer. Zelf noemt hij zijn performance 'Fades' omdat het een voortdurend wijzigend klankproces is, als een eindeloze crossfade waarin de luisteraar onmogelijk kan bepalen waar een sektie begint of eindigt. Nummers en verhoudingen spelen een belangrijke rol in de harmonische struktuur en de ritmische ontwikkeling van zijn 'audio flux'. Als klankbron gebruikt hij voornamelijk oscillatoren (sinus, zaagtand, random) en past deze (en de interpollaties van deze golfvormen) ook toe op toonhoogte, luidsterke, faze en spatialisering. Met deze eenvoudige elementen als bazis kan hij heel uiteenlopende soundscapes doen ontstaan. Bij live uitvoeringen laat Della Marina veel ruimte voor improvisatie en voor de akoestische eigenschappen van de ruimte waarin hij optreedt: "I wouldn't offer a music that doesn't surprise me in the first place."

Roel Meelkop (°1963) studeerde beeldhouwen en schilderen aan de Academie van Beeldende Kunsten in Rotterdam. Tijdens een vervolgstudie van twee jaar besloot hij om te stoppen met schilderen en zich toe te leggen op het werken met geluid. Gezien zijn jarenlange ervaring met experimentele elektronische muziek was dit geen verrassing.
Met grote regelmaat geeft Meelkop alleen of met een van zijn ensembles koncerten in binnen - en buitenland en heeft inmiddels ook een lange lijst met CD's op zijn naam staan bij labels als Auf Abwegen, nonvisualobjects, Staalplaat, Intansitive Recordings en Tariff Records. Meelkop maakt ook klankinstallaties die vaak ontstaan aan de hand van indrukken die hij op de plaats van expositie opdoet. Deze indrukken weet hij op zeer verschillende manieren om te zetten in installaties, die de bestaande ruimte op subtiele wijze aanvullen of verruimen. Daarbij is niet zozeer het vizuele aspekt van belang, als wel de ervaring van de ruimte als geheel. Naast zijn bezigheden als kunstenaar is Meelkop ook aktief als kurator en programmator voor nieuwe elektronische muziek en schrijft hij recensies voor het email magazine Vital Weekly.

Antonio Della Marina (°1969) is een Italiaanse klankkunstenaar die vooral werkt met sinusgolven als basismateriaal. Hij is duidelijk beïnvloed door de Amerikaanse minimalistische kunstenaars uit de jaren '60 en '70. De voorbije tien jaar was hij te horen op podia in Italië, Spanje, Oostenrijk, Slovenië en Tsjechië. Hij ontwerpt ook zelf klankinstallaties en organiseert festivals in Italië over klank en beeld (Multimedia IX Century Museum in Bologna, Pushing the Medium#3 - Making sound visible in Udine). Hij studeerde muziek en uitvoerende kunsten aan de universiteit van Bologna.

Van alle temas die we met <M&M> de afgelopen jaren ondernomen hebben, lijkt het jaarlijks terugkerende tangofestival stilaan een rode draad binnen die tematiek te worden. <roboTango>, Tango <Due> en <Tango III>, de edities van respektievelijk 2004, 2006 en 2007 waren telkens weer grote suksessen waarop de veelzijdigheid van het genre door Mens en Machine gedemonstreerd werd. We deden een beroep op de medewerking van professionele tanguero's en tanguera's om het geheel met zang en dans te stofferen; zo stonden Regina Vekeman en Jacky Bollengier al meermaals in voor enkele heuglijke acts. Ook dit jaar gaan we voor de vierde maal van start met een nieuw programma waarop een waaier aan tango's zal gepresenteerd worden.

Dat deze internationaal wijdverspreide stijldans anno 2008 voor heel wat meer staat dan ruim 50 jaar oude komposities en ingestudeerde danspassen, wordt bij Logos eens te meer bewezen. Bij ons hoeft u immers geen slaapverwekkende pastiches a la Sterren op de Dansvloer te verwachten, dan wel een gepassioneerd, eklektisch evenement waarin de menselijke verbeelding en de machinale precisie hand in hand gaan om de tango vanuit heel wat perspektieven te belichten. Gepassioneerd, omdat het genre nagenoeg elke medewerker van Logos nauw aan het hart ligt. Elkeen werkt dat dan ook op zijn / haar manier uit: Godfried-Willem Raes doet het a.d.h.v. algoritmisch ge(de)konstrueerde tango's, Kristof Lauwers roept interaktiviteit en input van het menselijk lichaam in om het genre mee te beproeven, Sebastian Bradt speelt dan weer met de metrische en ritmische grondlagen van het genre en Xavier Verhelst orkestreert het met een zelden vertoonde vlotheid en zin voor orkestkoloriet.

Het programma valt eveneens eklektisch te noemen, want naast de persoonlijke inbreng van onze huiscrew, nemen we naar goeie gewoonte weer tal van bestaande tango's, klassiek dan wel modern, braaf of stout, onder de loep. Zo is er net als alle voorgaande jaren voor elk wat wils: tango nuevo van Astor Piazzolla (de ongeëvenaarde grootmeester van de bandoneon), klassieke salontango's van Carlos Gardel, Angel Gregorio Villoldo, Salvatore Adamo, Dirk Brossé, of tango's gekomponeerd door minder klassieke komponisten wier naam meestal niet direkt met dit genre wordt geassocieerd: Kurt Weill, Mauricio Kagel, Igor Stravinsky, Leroy Jenkins, Alfred Schnittke, Tom Johnson, Erik Satie, Karel Goeyvaerts, en vele anderen. Ze staan allemaal broederlijk naast elkaar op Experimental Tango.

Foto: Benn Deceuninck

Dat alles wordt nog steeds glansrijk vertolkt door ons 40 - koppig robotorkest waarin de nieuwste aanwinsten (de geautomatiseerde koperblazers <Bono> en <Korn>) een meer dan behoorlijke rol zullen spelen. Nadat we immers de afgelopen maanden doortastende verbouwingswerken hebben ondergaan, is ons huisorkest niet uitgegroeid (al kan daar gauw verandering in komen als het aan Godfried - Willem ligt), maar is er ruimte gekomen om ouder werk te herzien.

<M&M> zonder interaktieve acts is, tot slot, ondenkbaar. Tango is dansmuziek en dit wordt bij ons letterlijk geinterpreteerd: het lichaam dat de tango stuurt en niet andersom. Dat dit alles onverwachte en verrassende rezultaten zal hebben, is een van de redenen waarom we dit hele evenement Experimental Tango doopten. Zoals steeds, zetten we onze sensoren aan het werk die, in kombinatie met de bewegingen van Marian Deschryver, voor interaktieve tango - impressies garant staan.

Kortom, voor de vierde keer op rij zetten Mens als Machine (letterlijk) hun beste beentje voor om van dit koncert een unieke belevenis te maken. Voor de aficionado's die van tango en van avontuur houden, is er weerom maar één adres: Bomastraat 26, Gent, onder de vleugels van de nieuwe inox gevel.