SHOP

"Zyklus, Kontakte, Klavierstuecke V & IX - Karlheinz Stockhausen", Jonny Axelsson percussion -Fredrik Ullen piano; Caprice Records 2000
"percussione con forza" Jonny Axelsson percussion

De werken die Jonny Axelsson en Fredrik Ullen op deze eerste cd spelen bestrijken een korte maar kruciale periode uit het totale oeuvre van Stockhausen. Klavierstück V en IX illustreren dit goed. Het eerste werk uit 1954 ademt nog de sfeer uit van het serialisme terwijl in het zeven jaar jongere Klavierstück IX een duidelijk breuk hoorbaar is met deze aanpak. In tegenstelling tot veel andere interpretaties kiest de Zweedse pianist Ullen er voor om die breuk niet te groot te maken. Door zijn soms pointillistische uitvoeringswijze blijft die seriële voorgeschiedenis doorschemeren. Het serialisme heeft bij de jongere generaties een negatieve bijklank gekregen om wille van het strakke klankidioom. Maar het Klavierstück V weerlegt dit kliché: de talrijke snelle maar zachte versieringsnoten die als een nevelsliert rond de eigenlijke hooftonen hangen, geven het werk een poëtische wending. In de beide Klavierstücke spelen boventonen (geproduceerd met behulp van de pedaal) een zeer belangrijke rol, de keuze om de cd van zeer nabij op te nemen -waardoor de boventonen duidelijk hoorbaar zijn- is dan ook goed te verdedigen.
"Kontakte" (1958-60) voor piano, slagwerk en tape is het eigenlijke hoofdwerk op deze cd. Stockhausen wou met dit werk elektronische en akoestische klanken vermengen en daardoor is het moeilijk te onderscheiden wat nu de tape of het slagwerk is. De instrumenten staan in vergelijking met andere opnames meer op de voorgrond zodat het verschil met de tape-solo versie van Kontakte groter is.

De tweede cd van Jonny Axelsson "percussione con forza" geeft de luisteraar een idee van de (hedendaagse) muziekproduktie in Skandinavië. Axelsson speelt perkussiewerken van verschillende komponisten (Hultqvist, Blomqvist, Rehnqvist, Olofsson, Jeppson en Lindwall), jammer genoeg allemaal van dezelfde generatie. Zo te horen verschilt Skandinavië niet erg van andere westerse landen, uiteenlopende stijlen van neokompleks tot repetitief komen ook hier voor.
"Tass/A" van Anders Blomqvist springt het meest in het oor. Deze komponist is vooral gekend van elektronische werken maar weet hier te overtuigen met een werk voor marimba en tape. "Tass/A" - de titel verwijst naar een wolf- is een virtuoos en desolaat stuk. Dat Axelsson meer dan een begenadigd muzikant is hebben we niet enkel op deze 2 cd's maar ook tijdens zijn koncert in Logos kunnen konstateren. Axelsson weet sfeer te koppelen aan precisie maar in de keuze van de werken zou iets meer eigenheid geen kwaad kunnen. Van de Stockhausen werken ken ik zeker drie andere opnames (soms met eksakt dezelfde kombinatie van Stockhausen-klassiekers) en cd's op basis van territorialiteit (Skandinavië) dreigen ook niet echt opgemerkt te worden in de stroom van nieuwe cd's.