Rodo 2014
Collectie Stichting Logos
Titel Rodo
Productie Gebouwd te Gent door Godfried-Willem Raes met de medewerking van Mattias Parent, Moniek Darge, Laura Maes, Sebastian Bradt, Xavier Verhelst, Tim Deurinck, Johannes Taelman, Lara Van Wynsberghe en Kristof Lauwers
Datering 2014
Afmetingen
H x B x L: 100 cm x 105 cm x 110 cm
Gewicht: 65 kg
Classificatie 511
Inventarisnummer LOGOS2014.04
Beschrijving van het instrument
Rodo staat op een wielbasis met twee vaste wielen achteraan en een zwenkwiel op een hoge poot vooraan. De wielbasis ondersteunt een constructie uit roestvrij staal die de contouren van het vijfhoekige klankbord en de klankstaven volgt. Het klankbord is gemaakt van piepschuim en is aan de zijkanten tussen vier houten latten geklemd. De 31 ronde klankstaven zijn gemaakt van een legering van aluminium en brons en zijn allen door gaten in een massief ijzeren balk met vijsjes ingeklemd. De trillingen worden met zware metalen poten aan het klankbord doorgegeven. De lengte van de staven is bepalend voor de toonhoogte (midinoot 48 tot 78). Omdat de lengte van de klankstaven kan worden gewijzigd (door ze bijvoorbeeld verder in de massieve balk te schuiven) zijn naast de chromatische ook alternatieve stemmingen mogelijk.
Onder elke klankstaaf zien we een elektromagneet met bakelieten kogeltjes. Deze zijn allemaal op een lat van roestvrij staal naast elkaar gemonteerd. Boven elke klankstaaf zien we een vilten dempertje die op het anker van de elektromagneet is bevestigd. Zowel de magneten van de kloppertjes als dempertjes hebben velocity control (aanslaggevoeligheid). Ze worden door vier PIC microcontrollers bestuurd waarvan de printplaten verticaal aan de achterkant van de robot onder het klankblad zijn bevestigd.
Raes implementeerde ook een elektromagnetische driver die de klankstaven kan doen resoneren (e-drive mechanisme). We zien de driver vlak onder de ijzeren balk waarin de klankstaven zitten vastgeklemd. De driver kan op twee manieren geschakeld worden. Ten eersten via een microchip (24EP128MC202) die PWM uitstuurt die afhankelijk is van de gekozen toonhoogte. Daarnaast kan de componist ook gebruik maken van een feedbackmechanisme. De klank wordt dan via een drukmicrofoon (die onderaan in de buurt van de punt tegen het klankblad hangt) naar de driver terug gekoppeld. In beide gevallen ontstaat er een geluid dat iets weg heeft van een strijkinstrument.
Rodo kan ook zelfstandig op beweging reageren (gesture controlled). Raes implementeerde twee boards met radarsensoren die bewegingsparameters omzetten in een midistroom. De componist bepaalt welk muzikaal materiaal of welke processen hij aan de bewegingsparameters mapt. De twee boards zijn aan de schuine zijden verticaal op het plateau onder het klankbord gemonteerd. De voedingen, het besturingssysteem, de versterker van het e-drive mechanisme en de midihub vonden hun plaats op het onderste plateau tussen de achterwielen. Daar zien we op de achterzijde ook de schakelaar, de voedingsfiche en de midi-ingang.
Raes voegde verschillende lichten toe. Op het plateau onder het klankbord monteerde hij een gekleurde draailamp. Daarnaast zien we ook 4 lichten die naar voor schijnen (twee aan het voorwiel en twee op het plateau onder het klankbord) en twee die naar de grond schijnen (onder het laatst genoemde plateau). We zien ook een witte LED-strip op de achterzijde en bij de kloppertjes.
Alle elektrische schema’s en firmware vind je in het bouwdagboek van Rodo.
Speelwijze, repertoire en inzet in producties
Rodo maakt deel uit van het Logos Robotorkest (voordien het m&m orkest genaamd). De robot wordt gebruikt in orkestraties en stukken die specifiek geschreven zijn voor het orkest.
Volgende composities zijn specifiek voor Rodo geschreven:
– “Rods for Rodo”, Godfried-Willem Raes (2014)
- “Radarodo”, Godfried-Willem Raes (2017)
- “Study #23, for Rodo”, Kristof Lauwers (2017)
Opbouw van het instrument/installatie
De midi-ingang (achteraan tussen de wielen) moet met een midikabel met het midi-interface worden verbonden. Het midi-interface is op een computer aangesloten. De stroomkabel moet in de daarvoor voorziene fiche (achteraan tussen de wielen) worden gestoken en de schakelaar ernaast moet worden ingeschakeld. Manual: zie bouwdagboek en de gids voor componisten.
Inscripties
Me fecit logos
Staat van het instrument
In werkende staat
Historiek van het instrument
De bouw van Rodo startte in 2013. Het systeem dat PWM naar de driver van het e-drivemechanisme stuurt werkte aanvankelijk met een ARM development board. Dat werd in 2017 vervangen door het huidige systeem. Het radarsysteem voor bewegingsherkenning werd in 2017 toegevoegd.
Problematieken
/
Media
Afbeeldingen
Audio
Study #23, for Rodo - Kristof Lauwers
Tags
robot slaan midi piepschuim speelgoedpiano