Vacca
Collectie Stichting Logos
Titel Vacca
Productie Gebouwd te Gent door Godfried-Willem Raes met de medewerking van Moniek Darge, Kristof Lauwers, Sebastian Bradt, Xavier Verhelst, Bert Vandekerkhove en Johannes Taelman
Datering 2005
Afmetingen
H x B x L: 140 cm x 45 cm x 175 cm
Gewicht: ca 150 kg
Classificatie 511
Inventarisnummer LOGOS2005.03
Beschrijving van het instrument
Vacca is gebouwd op twee keer twee meedraaiende wielen op dezelfde as die met een kruisdissel verbonden zijn. Aan de twee achterwielen is een gescharnierde duwstang bevestigd die met behulp van een veer wordt omhoog gehouden. Op de wielbasis is een constructie van roestvrij staal gemonteerd waaraan 48 koebellen hangen. De constructie is gemodelleerd naar de vorm van een koe. Alle bellen hebben een verschillende toonhoogte zonder dat er een bepaald toonsysteem wordt gevolgd.
Voor Vacca werden verschillende soorten koebellen gebruikt, namelijk Zwitserse koebellen, Oostenrijkse koebellen, het Tiroler type, exemplaren die gebruikt worden in modern slagwerk en Indische olifanten en -geitenbellen. De grote en toon van de bellen zijn zeer uiteenlopend, wel hebben ze allen hun korte schelle klank gemeen. De klepels van de bellen werden verwijderd.
Aan de voorkant (het hoofd en de borst) en de achterkant (de billen) van Vacca zien we respectievelijk vier en drie grote koebellen. Deze worden met zware elektromagneten met een houten kogel aangeslagen. Bovenaan (de rug) zien we twee rijen van vijf middelgrote bellen met daaronder twee rijen van elf kleinere bellen. Deze worden allemaal met een pianohamer aangeslagen. Onderaan het lichaam van Vacca zien we drie olifantenbellen die met houten kloppers worden aangeslagen. Daarvoor zijn twee rijen van drie koebellen (modern slagwerk) met pianohamers gemonteerd.
De houten kloppers worden aangestuurd met bidirectionele elektromagneten. Op sommige kloppers is leder gekleefd. De pianohamers worden met enkelspoelige elektromagneten aangestuurd. Door de zwaartekracht vallen deze laatste na het schakelen terug op een steun met viltje. Alle kloppers zijn aanslaggevoelig.
Voor de besturing van Vacca werd gebruik gemaakt van PIC microcontrollers. De printplaten met het besturingssysteem hangen op een verticale plaat boven de voorwielen.
De midihub en de voeding met connector en schakelaar bevinden zich op de horizontale plaat onder de bellen (boven de wielbasis). Vacca heeft ook verschillende midi gestuurde lichtjes, waaronder groene LED spots links en rechts vooraan die gras moeten simuleren.
Alle elektrische schema’s en firmware vind je in het bouwdagboek van Vacca.
Speelwijze, repertoire en inzet in producties
Vacca maakt deel uit van het Logos Robotorkest, dat voordien m&m-ensemble werd genoemd. De robot wordt gebruikt in orkestraties en stukken die specifiek geschreven zijn voor het orkest.
Volgende composities zijn specifiek voor de automaat geschreven:
- “EV”, Sebastian Bradt
- “Changes for Vacca”, Godfried-Willem Raes
- “Object for Vacca”, Godfried-Willem Raes
Opbouw van het instrument/installatie
De midi-ingang (op de zijkant vooraan onder de bellen) moet met behulp van een midikabel met het midi-interface worden verbonden. Het midi-interface is op een computer aangesloten. De stroomkabel moet in de daarvoor voorziene fiche (op de zijkant in het midden onder de bellen) worden gestoken en de schakelaar erboven moet worden ingeschakeld.
De exacte toonhoogte van elke bel is terug te vinden in de manual.
Manual: zie bouwdagboek en de gids voor componisten.
Inscripties
/
Staat van het instrument
In werkende staat
Historiek van het instrument
In 2013 werd Vacca herzien. De automaat kreeg een nieuwe zwaardere voeding en een nieuwe midihub. Er werd ook een nieuwe PIC processor board geïnstalleerd voor het schakelen van de nieuw geplaatste lichtjes. Ook de steuntjes met viltjes waarop de pianohamers terugvallen werden in 2013 geplaatst. Op die manier werd het bijgeluid van deze hamers sterk gereduceerd.
In 2006 kreeg Vacca een kalf. Raes bouwde namelijk een kleinere soortgelijke koebellenautomaat: Vitello.
Problematieken
/
Media
Afbeeldingen
