Qt 2005
Collectie Stichting Logos
Titel Qt
Productie Gebouwd door Godfried-Willem Raes te Gent
Datering 2005
Afmetingen H x B x L: 176 cm x 70 cm x 200 cm Gewicht: ca 226 kg
Classificatie 514
Inventarisnummer LOGOS2005.02
Beschrijving van het instrument
Qt is gebouwd op een constructie uit roestvrij staal met twee vaste wielen en twee draaiende wielen. Aan de wielbasis van de draaiende wielen is een groot handvat vast gemaakt. Één van de vaste wielen heeft een rem.
Qt is een groot orgel met een tessituur van 6 octaven (van midinoot 36 tot en met 108) en is in kwarttonen gestemd. De 144 gedekte metalen (Legering 95% tin, 4% antimoon, 1% koper) pijpen staan op twee verschillende windlades. De 24 pijpen van het laagste octaaf staan vooraan op een ronde windlade. De overige 120 pijpen staan op de hoger gelegen langwerpige windlade er achter. Het bovenblad van de windlade is gemaakt in obeche (Afrikaanse houtsoort), de rest van de lade is vervaardigd uit roestvrij staal.
De windmachine (een radiaalcompressor van Laukhuff) bevind zich onder de langwerpige windlade in het midden tussen de wielen. De twee windlades zijn met een aparte vierkante buis met de windmachine verbonden. In deze buis zit telkens een ventiel dat met een stappenmotor kan worden bestuurd. De stappenmotoren zien we in een beugel aan de buitenkant van de buis hangen. Door het gebruik van de ventielen kan de componist spelen met een dynamiekverschil tussen de bas (het laagste octaaf) en de discant. De ventielen zorgen ook voor het tremulant effect. De motorsturing van de windmachine zorgt voor de algemene expressie van het orgel. De besturing hiervan gebeurt met behulp van een microvontroller (PIC 18F4620-I/P). De pcb´s hangen verticaal onder de bovenste windlade. De besturing van de 144 elektromagneten met conische ventielen die zich onder elke pijp in de windlade bevinden, gebeurt door 24 soortgelijke microcontrollers. Met behulp van velocity control (PWM) kan het aanspreken van de pijpen individueel worden bepaald.
De midihub (met midi ingang) en de stroomfiche met de grote schakelaar bevinden zich op het plateau boven de draaiende wielen vlakbij de stuurstang. Twee voedingen worden met een wit lichtje geflankeerd.
Alle elektrische schema´s en firmware kunnen terug gevonden worden in het bouwdagboek van Qt.
Speelwijze, repertoire en inzet in producties
Qt is gemapped op twee aparte midikanalen, één kanaal voor de traditionele toonhoogtes en één voor de kwarttonen. Dit maakt manuele bespeling via twee elektronische midi-keyboards mogelijk.
Qt maakte deel uit van het het M&M-orkest, het huidige Logos Robotorkest. En speelt mee in talrijke composities en orkestraties.
Volgende stukken werden specifiek voor Puff geschreven:
- “Qt-Split”, Godfried-Willem Raes
- “Ulubmectsigsioseotlo”, Kristof Lauwers
- “Und der Dichter spricht, spricht der Dichter”, Thomas Smetryns
- “Two Quartertone pieces don’t make a half one”, Frank Nuyts
- “Gestro Qt”, Godfried-Willem Raes
- “Qua Qt”, quadrada study #12 for Qt” Godfried-Willem Raes.
- “Kompositie voor een kwarttonen orgel”, Wouter Simoens
- “Taxidermie”, Sebastian Bradt
- “Mars of the liliqts”, Barbara Buchowiec (Qt and viool)
- “Wouwel”, Godfried-Willem Raes
- “Qtree”, Godfried-Willem Raes
- “Akafest”, Godfried-Willem Raes for Qt
- “voor qt en orgel”, Kris De Baerdemacker
- “Duo for Qt and balloon”, Judy Dunaway
- “Bagatelle pout Qt”, Benjamien Lycke (2010)
Er werd ook een kwarttoons versie van “De Vlaamsche Leeuw” (Karel Miry) voor Qt gemaakt.
Opbouw van het instrument/installatie
De midi-ingang (op het plateau boven de draaiende wielen) moet met een midikabel met het midi-interface worden verbonden. Het midi-interface is op een computer aangesloten. De stroomkabel moet in de daarvoor voorziene fiche worden gestoken en de schakelaar moet worden ingeschakeld. Deze bevinden zich naast de midihub met midi-ingang. Manual: zie bouwdagboek en de gids voor componisten.
Inscripties
Me fecit godfried-willem raes
Staat van het instrument
In werkende staat
Historiek van het instrument
Qt werd gebouwd in het kader van een onderzoeksproject rond de ontwikkeling van nieuwe expressiemiddelen van de School of Arts, Hogeschool Gent.
Problematieken
/
Media
Afbeeldingen
Audio
“Ulubmectsigsioseotlo”, Kristof Lauwers