Le Grand Coucou
Collectie Stichting Logos
Titel Le Grand Coucou
Productie Gebouwd door Godfried-Willem Raes te Gent
Datering 1997
Afmetingen H x B x L: 215 cm x 115 cm x 450 cm
Classificatie Categorie 6
Inventarisnummer LOGOS1997.02
Beschrijving van het instrument
Le Grand Coucou is groot vierwielig rijtuig waarop een grote dubbelwerkende blaasbalg is gemonteerd. Deze stuurt orgelpijpen uit de 18e en 19e eeuw aan. Elke toon klinkt eigenlijk als een mixtuur bestaande uit een open en een gesloten labiaalpijp in hout samen met een tongwerk uit een trompetregister.
De voorwielen zijn afkomstig van een oude koets (houten wielen van 117 centimeter diameter met 16 spaken). De achterwielen zijn een verbeterde versie van de wielen die voor Carossa dell Impossibilita dell unisono uit 1995 werden gebruikt. Het aantal spaken werd verdubbeld en de diameter vergroot (126 cm). Ze zijn dicht bijeen geplaatst en draaien om een gemeenschappelijke vaste as. Via een excentrisch punt op een spaak van elk achterwiel -onderling een halve cirkel uiteen geplaatst- en een stangenmechanisme wordt een zware wals in beweging gebracht. In de eerste versie van Le Grand Coucou werd deze gebruikt om de blaasbalg op een neer te doen gaan (zie filmpje in bijlage). Dit is het soort mechanisme dat ook in motoren wordt gebruikt voor de overbrenging van de zuigerbeweging op een roterende as. Achteraan dit mechanisme zijn twee vlagjes met opgenaaide pluimen gehangen.
In 1998 werd Le Grand Coucou omgebouwd voor de straatopera Rooie Niki. Er werd een zadel op de constructie gemonteerd en de balgen werden voortaan door een bespeler bediend. Het mechanisme op de achterwielen wordt nu gebruikt voor de (manuele) aandrijving door twee duwers. Vooraan het gevaarte werd het oorspronkelijke touw vervangen door een stuurstang.
Speelwijze, repertoire en inzet in producties
De eerste versie van Le Grand Coucou werd gepresenteerd in de openingsstoet Gentse Feesten van 1997. In 1998 werd hij aangepast en kreeg hij een rol in de straatopera Rooie Niki. Ook op de Open Monumentendag in april 2003 werd Le Grand Coucou aan het publiek gepresenteerd.
Opbouw van het instrument/installatie
Bij de eerste versie (1997) van Le Grand Coucou moest het rijtuig worden voortgeduwd. Door het draaien van de wielen werd het klankmechanisme (de balgen) aangestuurd. In de tweede versie (1998) werd het klankmechanisme door de bespeler die boven op het rijtuig zit, bediend.
Inscripties
- Grand Coucou
Staat van het instrument
In werkende staat
Historiek van het instrument
Raes had als kind reeds een fascinatie voor koekoeksklokken. Hij vertelt hierover in zijn boek Logos@50. Le Grand Coucou werd in 1998 omgebouwd (zie beschrijving).
Problematieken
/
Media
Afbeeldingen
Video
Tags
openbare-ruimte blazen/lucht orgel