Optofmofoon II
Collectie Stichting Logos
Titel Optofmofoon II
Productie Gebouwd door Godfried-Willem Raes te Gent
Datering 1988
Afmetingen H x B x L: 35 x 20 x 56
Classificatie 531.21
Inventarisnummer LOGOS1988.03
Beschrijving van het instrument
Optofmofoon II is een eenvoudige synthesizer die gebouwd is voor muzikaal vormingswerk met kinderen. In een massief houten kader van 12 cm hoog is met vier houtschroeven een witte vezelplaat bevestigd. Op dit paneel zien we aan de smalle kant vier potentiometers. Onder elke potentiometer zien we telkens een gaatje waarover een latje plexiglas is gevezen. Vier witte pvc-buisje met dezelfde diameter van de gaatjes lopen naar de vier lichtgevoelige weerstanden die op de pcb onder het boven paneel zijn gesoldeerd. Met elke potentiometer en onderliggende lichtweerstand wordt de toonhoogte van de vier luidsprekers bepaald. Deze (8 Ohm) zijn onder de witte verticaal geplaatste pvc-buizen gemonteerd. De verschillende buizen hebben een verschillende lengte en dus ook een verschillende resonantie frequentie. Elke luidspreker heeft zijn eigen toonhoogtebereik gelijklopend met de lengte van de buis. De meest linkse potentiometer is tegelijkertijd ook de aan- en uitschakelaar. Elke potentiometer met onderliggende lichtweerstand maakt deel uit van een soortgelijke schakeling met een 555 chip die onderling in cascade zijn geplaatst (FM-modulatie). Je vind het elektrische schema in de bijlage.
Op de korte zijde vooraan staat “logos” gebrandmerkt en uit een gat op de achterzijde zien we de stroomkabel komen. Als we in de rechtopstaande buizen kijken zien we dat de speakers met grille zijn beveiligd.
Als we de vier schroeven van de bodemplaat losmaken, zien we de vier speakers die op een kleinere vezelplaat zijn gelijmd en op het bovenpaneel is vastgevezen. Zowel de stroomkabel (via een klein printplaatje) als de kabels van de speaker zijn met de ge-etste pcb verbonden. Op de pcb staat naast een voedingsschakeling van 5 Volt de vier soortgelijke oscillatorschakelingen.
Speelwijze, repertoire en inzet in producties
Het instrument is gemaakt voor Jeugd en Muziek (vormingswerk met kinderen). Het is de bedoeling om het instrument intuïtief te bespelen. Door potentiometers te bedienen en de lichtinval op de lichtweerstanden te veranderen gaat de bespeler op zoek naar interessante geluiden en onderzoekt hij al luisterend wat de knoppen met het geluid doen. Er zijn bewust geen handleidingen, partituren en op opschriften opgenomen.
Opbouw van het instrument/installatie
De synth wordt ingeschakeld door aan de rechter schakelaar te draaien.
Inscripties
Logos
Staat van het instrument
In werkende staat
Historiek van het instrument
Er zijn verschillende versies van de optofmofoon gemaakt (zie scan). Uit het onderschrift op de werktekening (zie bijlage) blijkt dat dit nr. 2 is. Ook op het printje (onder “1988”) zien we dat het om een tweede printontwerp gaat. De andere optofmofonen werden vermoedelijk verkocht aan Jeugd en Muziek. Stichting logos is ook in het bezit van optofmofoon V. De printplaat van dit instrument is de vijfde versie van het oorspronkelijke ontwerp.
Optofmofoon II werd in maart 2014 nagekeken.
Problematieken
Optofmofoon II wordt ook Optsynth genoemd.
Media
Afbeeldingen
pdf-bestanden
Tags
lichtweerstand ingebouwde-versterker oscillator pvc-buis synthesizer quadrofoon