Koncertberichten
Trio Fibonacci (CA)
Donderdag 8 september 2005 om 20u
Programma:
- Salvatore Sciarrino: "Trio no 1" (1975)
- Salvatore Sciarrino : "Trio no 2" (1987)
- Laurie Radford "Pourriez-vous ętre le couteau dans ma vie?" (2004)
- Enno Poppe "Trauben" (2005)
Op het programma staan 2 trio's voor piano, viool en cello uit 1975 en 1987 van Salvatore Sciarrino. Deze komponist werd geboren in Palermo (Sicilië) in 1947. Hij begon als autodidakt muziek te studeren, later wendde hij zich tot Antonio Titone en Turi Belfiore. De eerste uitvoering van een werk van hem had plaats in 1962, maar hijzelf beschouwt alle komposities tussen 1959 en 1965 als behorend tot zijn leertijd. Hij vervolledigde zijn studies in Rome en Milaan.
Hij doceerde in de Conservatoria van Milaan, Firenze en Perugia, en gaf talloze meesterklassen. Tussen 1987 en 1990 was hij direkteur van het Teatro Comunale van Bologna. Hij ontving o.a. de prijs van de Société Internationale de Musique Contemporaine (1971 en 1974) en de prijs Dallapiccola (1974).
Het oeuvre van Sciarrino is zeer omvangrijk en wordt wereldwijd gespeeld in koncertzalen en op festivals. Een vijftigtal CD's verschenen reeds met één of meerdere komposities van hem.
Zijn muziek klinkt intimistisch en geraffineerd en hecht veel belang aan klankkleur en ademhaling. In haar opbouw maakt hij gebruik van microvariaties van geluidsstrukturen. Zij vereist een zeer gekoncentreerde beluistering omwille van de verschraling van het klankgebeuren. Sciarrino is ook aktief als schrijver van artikels en boeken over muziek. Recente boeken zijn "Le figure della musica, from Beethoven till today" (Ricordi, 1998) en "Carte da suono, writings 1981-2001" (CIDIM - Novecento, 2001).
In "Pourriez-vous ętre le couteau dans ma vie?" worden de instrumenten in real time bewerkt via allerlei digitale effekten. Sommige geluiden worden opgenomen en pas later in het stuk opnieuw weergeven om zo een virtueel ensemble te kreëren tegenover de piano, viool en cello. De titel blijft vreemd en geheimzinnig klinken, ook na de uitleg van de komponist: "Een onbevreesd aanraken, horen en zien van wat geweten moet zijn. De vioolboog snijdt de tijd in plakken van oorzaak en gevolg; de pianotoetsen snijden de toonhoogte in gelijke porties van droom en berouw; gesynchroniseerde lichamen geven alles de ruimte om binnen te komen en beklemtoond te worden."
Laurie Radford komponeert zowel voor voor instrumentale en vokale ensembles als voor diverse elektronische media. Hij schreef werken voor orkest, voor solo-instrumenten en tape of live-elektronika en akoesmatische werken.
Laurie Radford doceert momenteel aan de City University van London waar hij ook de Electroacooustic Music Studios leidt. Daarvoor had hij elektro-akoestische muziek en kompositie onderwezen aan verschillende universiteiten in Canada (Montreal, Lennoxville, Montreal en Edmonton). Zelf studeerde hij muziek, kompositie en muziektechnologie aan de Canadese universiteiten van Brandon, British Columbia en McGill, hij volgde ook masterclasses in Parijs en Darmstadt.
Muziek van hem werd uitgevoerd en uitgezonden in Canada, Europa en Zuid-Amerika. Hij kreeg opdrachten en opvoeringen van diverse ensemble's zoals Le Nouvel Ensemble Moderne, L'Ensemble Contemporain de Montréal, Ensemble Résonance, Code d'Accčs, Traquen'art, GroundSwell, Pro Coro en het Winnipeg Symfonie-orkest. De muziek van Radford kreeg prijzen van SOCAN, de Internationale Komponistenwedstrijd "Kaszmierz Serocki" (Warschau), en de New Music Festival Composer's Competition van het Winnipeg Symphony Orchestra.
Over Trauben (2004):
"De tematische kern van het werk is eenvoudig: een kort, aangestipt pianoakkoord, dan een klein glissando bij de viool en ritmische informatie in de pianopartij en melodische bij de strijkers. (…) Het stuk komt niet tot rust. Er is niet één puls maar verscheidene pulsen die elkaar onregelmatig afwisselen. Zoals een lens die snel in en uitzoomt, wordt hetzelfde klankobjekt telkens vanop een andere afstand bekeken. Om duizelig van te worden.
Eerst wou ik het stuk "Kernen" noemen maar dat klinkt zo droog. Druiven zijn sappiger. Omgezet in klankdruiven, verliezen ze hun smaak."
De komponist Enno Poppe (°1969) kreeg in Duitsland reeds een achttal prijzen voor zijn komposities (o.a. Boris-Blacher-Preis in 1998). Poppe studeerde kompositie bij o.a. Friedrich Goldmann, Gösta Neuwirth en directie aan de Hochschule der Künste in Berlijn. Hij studeerde ook klanksyntese aan de Technische Universiteit van diezelfde stad, algoritmische kompositie aan ZKM Karlsruhe en verbleef aan de Cité Internationale des Arts in Paris in 1996. Zijn werken werden door ensembles als Ensemble Modern en Klangforum Wien gespeeld in Spanje, Frankrijk, Rusland en Oostenrijk. Sind 1998 is Poppe de artistiek direkteur en dirigent van het Ensemble Mosaik dat zich specialiseert in hedendaagse muziek. Momenteel doceert hij ook kompositie aan de Hanns Eisler Hochschule für Musik in Berlijn.
Het TRIO FIBONACCI bestaat uit Julie-Anne Derome (viool), Gabriel Prynn (cello) en André Ristic (piano). Dit trio werd opgericht in 1998 en koncentreert zich uitsluitend op hedendaagse muziek. In hun zevenjarig bestaan hebben ze internationaal erkenning gekregen voor hun uitvoeringen van werken van Pascal Dusapin, Michael Finnissy, Salvatore Sciarrino, Bernd Alois Zimmermann, Charles Ives en Mauricio Kagel. Zij verzorgden ook de premičres van stukken van veel Canadese komponisten (Denys Bouliane, Jean Lesage, John Rea, Bruce Mather, Serge Provost, Yannick Plamondon,…). Ze brachten uitvoeringen van hedendaagse muziek in de VS, Canada, Zuid-Amerika, Europa, China en Japan. Het Trio Fibonacci is te horen op drie CD's; vooral de CD met werk van Jonathan Harvey kreeg internationaal veel bijval.
website
<M&M> ensemble & Michael Manion (VS)
Donderdag 15 september 2005 om 20u.
Programma:
- Patrick Flanigan: "Personal Wellness Attack Points" (2003) voor digitale perkussie
- Áki Ásgeirsson: "KÖNGULÓ KÖNGULÓ" (2003) voor interaktieve digitale perkussie
- Michael Manion: "Music for electronic percussion II" (2002) voor interaktieve digitale perkussie
- Michael Manion: "Music for Troms" (2004)
- … & de nodige <M&M> verrassingsstukken
In "Personal Wellness Attack Points" (2003) worden een aantal gesyntetiseerde geluiden gebruikt als timbraal palet voor een perkussief, improvisatorisch stuk.
Het stuk, dat tegelijkertijd hoekig en toch organisch wil zijn, werd geschreven voor Michael Manion. Patrick Flanagan (VS) komponeert vooral interaktieve elektronische muziek. Hij studeerde kompositie bij John McGuire en Tristan Murail aan Columbia University (New York) en bij Johannes Fritsch en Clarence Barlow in Keulen (D). Zijn interesse gaat vooral uit naar het omvormen van historische stijlen tot nieuwe vervormingen, dit alles met behulp van de komputer.
KÖNGULÓ ("spin" in het IJslands) is een interaktief stuk dat in 2003 werd geschreven voor Michael Manion. De bewerking van de data en de geluiden gebeurt met het PD (Pure Data) programma. Van Áki Ásgeirsson (Ijsland) weten we enkel dat hij een jonge komponist is die in Den Haag gestuurd heeft bij Clarence Barlow en Martijn Padding.
In Michael Manions "Music for electronic percussion II" (2002) worden niet alleen samples van tablas, koebellen, metaal en glas bewerkt maar ook nieuwe geluiden (via additieve synthese) gemaakt. De partituur van dit multitimbrale stuk is aleatorisch met interaktie door middel van het MAX programma.
De perkussionist en komponist Michael Manion speelde in symfonie orkesten, nieuwe muziek ensembles, jazz- en rockgroepen. Solo was hij te horen op het Ought-One Festival (Vermont, VS), Fendi's (Los Angeles,VS), Zaal 100 (Amsterdam), het Konservatorium van Den Haag en de Musikhochschule van Keulen. Ook zijn komposities werden op verschillende plaatsen in de VS, Nederland en Duitsland gespeeld. Michael Manion studeerde aan Oberlin Conservatory, University of Illinois, Mills College Centre for Contemporary Music, Musikhochschule in Keulen en University of Sussex. Hij was een tijdlang assistent bij Karlheinz Stockhausen en hij is ook stichtend lid van GIMIK, een organisatie van komponisten en muzikanten uit Keulen.
website
<troms>
Reinier van Houdt (NL)
Dinsdag 27 september 2005 om 20u.
CECI N'EST PAS UN PIANO
Een pianomanifest waarin de piano verdwijnt achter haar eigen beeld, waaruit zich vervolgens muziek manifesteert die niet meer te herleiden is tot 10 vingers, een partituur of de valse eeuwigheid van ronde geluidsdragers.
Manifest van een nieuwe pianoklank, al ouder dan de piano zelf.
Het programma bestaat uit drie delen. Elk van de delen begint met één van de ongenaakbare muziekjes die Satie met onverstoorbare spot schreef in opdracht van de door Wagner geobsedeerde godsdienstwaanzinnige 'Sâr' Péladan. Met deze sublieme neutrale muziek wordt de pianotoon steeds schoongewassen en ontdaan van geschiedenis.
In deel 1 "De Roeping" nadert de pianist de piano en voelt hij zich geroepen die te onderzoeken met klanken, voorwerpen en handelingen. In deel 2 "De Initiatie" worden (reken-, taal - én natuurkundige) systemen op de piano losgelaten. In deel 3 "De Incantatie" wordt de piano tot zingen gebracht door te roffelen/slaan en door aaien/pulsering.
Programma:
- Erik Satie : Les Fils des Etoiles(1892): Prélude I; La Vocation
- Cornelius Cardew : Memories of You (1967) [1 piano / 3 voorwerpen / 22 plaatsen / 22 handelingen]
- Gordon Monahan: Solitary Waves (1982) [bewegingsfrequentie / trillingsfrequenties / toetsdichtheid]
- Silvano Bussotti: Pianopieces 1-3 (1959) [materiaalcombinaties, beweging, locatie]
- Kaikhosru Sorabji: Perpetuum Mobile (1964) [spasmen, topsnelheid, pedalering, uithoudingsvermogen]
- Erik Satie : Les Fils des Etoiles (1892): Prélude II: L'Initiation
- Tom Johnson : Cosinus (1994) [ een tot vier grafieken op de pianotoetsen geprojecteerd] / Tilework (2003)
- Alvin Lucier : Still Lives (2001) [rimpelingen van stationaire klanken in bewegende klankvijver]
- Klarenz Barlow : Textmusik (1973) [tekst over het maken van klank uit tekst wordt zelf tot klank gemaakt]
- Erik Satie : Les Fils des Etoiles (1892): Prélude III: L'Incantation
- Piet-Jan van Rossum: Accessoir (2003) [linkerhand pulseert, rechterhand aait]
- Alvin Curran : Grand Piano (1983) [beide handen pendelen < roffelen < slaan, oren worden stil]
REINIER VAN HOUDT studeerde piano in Den Haag en Budapest. Hij verwierf zich dwars door genres, stijlen en scholen heen een bijzonder repertoire, dat steeds vanuit een persoonlijke zoektocht tot stand kwam. Dit repertoire kwam tot stand na samenwerkingen met komponisten, archiefresearch, het 'komponeren' en 'ensceneren' van koncertprogramma's of uit een fundamentele maar 'antimuseale' studie van de klassieken.
Hij gaf premičres van werk van o.a. Maria de Alvear (LLENA in Kunstraum Düsseldorf in 1999, verschenen op CD bij WorldEdition), Kaikhosru Sorabji (de monumentale 5 uur durende Symphony for Piano alone in 2003 in Utrecht, gedeeltelijk verschenen op CD bij MusicWorks), Alvin Curran (Inner Cities in 2001), Charlemagne Palestine (performance in Paradiso Amsterdam 2003), Robert Ashley (Tapdancing in the Sand in 2004 in Den Haag tijdens Ashley-Festival), Giacinto Scelsi (de komplete Suites in 1993 in Rotterdam, later ook gespeeld in Toronto, Montreal, Bremen, Gent, Moskou, New York, Phoenix, Las Vegas, Oakland), Rita Knuistingh Neven, Paul de Jong aka The Books, Richard Ayres en Yannis Kyriakidis.
Verder trad hij ook op in Warschauer Herbst, Rumori Amsterdam, Setagamuseum Tokio, Apollohuis Eindhoven, Philharmonie Odessa, Bratislava Evenings of New Music, November Music Den Bosch, Festival van Strasbourg, Festival Huddersfield, Zagreb-Biennale, Dom Kompositorow St Petersburg, Festival de Mexico, Wittener tage.
Reinier van Houdt speelt in het Ives Ensemble en het Maarten Altena Ensemble en werkte samen met klarinetist Michel Marang, filmer PJ Smit, danskompagnies Scapino en Leine & Roebana en met de komponisten Olivier Messiaen, John Cage, Morton Feldman, George Crumb e.a.
|