Koncertberichten

Choreograaf en danser P. W. Pulto gebruikt Laban notatie als instrument om geïmproviseerd danswerk te exploreren. Het door Rudolf Laban uitgewerkte systeem voor notatie van beweging laat toe choreografische vormen die de danser nog niet kan uitvoeren, te noteren en verder te ontwikkelen.

In de eerste étude onderzoekt Pulto op het eerste gezicht eenvoudig bewegingsmateriaal. Rond het flexen van de pols en het op en neer bewegen van de schouders worden deze étude opgebouwd. In de twee daaropvolgende études wordt steeds komplexer materiaal verwerkt. De derde étude is drie-"stemmig": drie verschillende bewegingspatronen worden met elkaar verweven. De études worden afgewisseld met pianowerk van Nancarrow, dat op een verwante manier opgebouwd is.

Het tweede deel begint met een choreografie die ondersteund wordt door muziek van Ligeti. De posities en de bewegingen van het hoofd worden afgetast. De gebruikte bewegingen zijn vreemd aan het dagelijkse leven maar toch direkt leesbaar. In tegenstelling tot de derde étude die vanuit de vorm tot een integratie komt van struktureringselementen en inhoud, gebeurt in deze laatste étude hetzelfde maar dan vertrekkend van het inhoudelijke.

De voorstelling sluit af met twéé études voor beweger en piano. Dans en muziek zijn door hun verhouding tot de dimensie tijd bevoorrechte partners. Meestal krijgt echter één van beiden de overhand. Door een nauwe en voortdurende samenwerking van choreograaf en komponist wordt in deze études de ontwikkeling van het 'verhaal' niet eenzijdig aan beweging of muziek toegekend.

Koncept, choreografie en dans: P. W. Pulto
Piano : Bart Meynkens
Muziek : G. Ligeti, C. Nancarrow, B. Meynckens

Gelieve te reserveren via p.w.pulto@worldonline.be of 09/220 73 40;
Tickets liggen klaar aan de ingang. Betaling aan de kassa.

Met steun van de Stad Gent en de Provincie Oost-Vlaanderen.

Rudolf Laban

• Serge Baghdassarians:
      new work (2004) for no input mixer
• Clarence Barlow: ...untill... (1972/1981)
      for piccolo and sine oscillator
• Bernhard Lang/Roman Haubenstock Ramati:
      morendo - double/echo (1991/2003)
      bassflute and tape
• Michael Maierhof : splitting 17 (2003)
      for flute and CD
• Alvin Lucier:
      Still and Moving Lines in Families of Hyperbolas, No 1, Part III
      flute and sine oscillator
• Christoph Ogiermann :
      für Flöte, Zuspielband und Elektronik (1998)

Clarence Barlow

Christoph Ogiermann (°1967) schrijft sinds 1990 muziek. In Bremen, Berlijn en Düsseldorf werkte hij mee aan dans- en teaterprodukties, komponeerde voor uiteenlopende bezettingen met vaak ook elektronika en/of video. Zijn muziek wordt vooral in Duitsland gespeeld met daarnaast ook uitvoeringen in Frankrijk en Oostenrijk. Hij studeerde kompositie bij Younghi Pagh-Paan en was gastdocent kompositie in Zweden, Oostenrijk (Institut für Elektronische Musik und Akustik) en Duitsland (Studio für Elektronische Musik der Technischen Universität Berlin).

Clarence Barlow is geboren in 1945 in India. Nu leeft en werkt hij zowel in Keulen als Amsterdam. Hij geeft les elektronische kompositie aan het Koninklijk Conservatorium van Den Haag en aan de Musikhochschule van Keulen. Daarvoor had hij ook in Calcutta en Darmstadt gedoceerd.
In 1971 begon hij komputers te gebruiken bij het komponeren en sindsdien speelt de algoritmiek een grote rol in bijna al zijn komposities (zowel in zijn elektronische stukken als zijn werken voor traditionele instrumenten).

Bernhard Lang (°1957, Oostenrijk) speelde tussen 1977 en 1981 piano bij verschillende jazzformaties. Hij studeerde piano, kompositie, filosofie en taalkunde. Vanaf 1988 geeft hij zelf ook les aan de universiteit van Graz. Daar werd hij beïnvloed door de mede-docenten en komponisten Gösta Neuwirth en Georg Friedrich Haas. Zijn stukken werden uitgevoerd op festivals in Moskou, Hannover, Los Angeles, Darmstadt, Donauschingen en Witten door ensembles als Klangforum Wien, Ensemble Recherche en het George Crumb Trio. Lang is ook nog altijd aktief improvisator, o.a. bij de groepen LALELOO and VLO.

In "splitting 17" gebruikt Michael Maierhof drie verschillende geluiden: extreem korte geluiden (gespeeld door de live fluit), de verschiltonen die ontstaan tussen de syntetische fluit (op de tape) en de live tape en tenslotte "split sounds", een soort van multiphonics met glissandi.
Michael Maierhof (°1956) komponeerde werken voor uiteenlopende bezettingen. Zijn muziek werd op verschillende plaatsen in Europa uitgevoerd (o.a. door Champ d'Action bij Logos). Hiij kreeg niet alleen in Duitsland maar ook in Frankrijk (Cité internationale des Arts - Paris) onderscheidingen. Hij gaf ook lezingen en les aan Trinity College in Dublin, de Muziekhogescholen van Stuttgart en Hamburg, California Institute of the Arts en het Mozarteum in Salzburg. Maierhof studeerde wiskunde en muziek in Kassel en later kunstgeschiedenis en filosofie in Hamburg. Hij begon pas te komponeren op 32-jarige leeftijd.

"Ik werk op het grensvlak tussen de konceptuele en gekomponeerde muziek en gebruik elektro-akoestische middelen om mijn ideeën te realiseren" aldus de jonge komponist Serge Baghdassarians die voor dit koncert met een nieuw werk voor no-input mengpaneel uitpakt (de geluiden ontstaan hierbij enkel door feedback).
Serge Baghdassarians (°1972) is gitarist, uitvoerder van elektronische muziek en komponist. Als uitvoerder toerde hij door de VS en Europa, hij was te horen op plaatsen als Amsterdam (Sonic Arts Festival), Berlijn (Ultraschall & TotalMusicMeeting), Bremen (REM/Neues Museum Weserburg), Brussel (musiclab/les bains::connective), New York (Tonic), Paris (Instant Charives) en Szezecin (Musica Genera Festival). Hij werkte samen met muzikanten als Burkhard Beins, Alessandro Bosetti, Jim Denley, Paul Dutton, Bernhard Lang, Toshimaru Nakamura, Andrea Neumann, Helmut Oehring, Elliott Sharp en Stevie Wishart. Samen met Burkhard Beins and Boris Baltschun vormt hij het trio "b-musik"; met Boris Baltschun treedt hij al jaren op in duo-formatie.
Serge Baghdassarians werd geboren in Duitsland en is van Armeense afkomst. Hij studeerde gitaar en kompositie aan de Hochschule van Bremen.

De fluitist Erik Drescher (°1972, Duitsland) is gebeten door de hedendaagse muziek. Hij stimuleert jonge komponisten om de mogelijkheden van de fluit verder te verkennen en nieuwe fluitstukken te schrijven. Hij werkte samen met komponisten als Peter Ablinger, Beat Furrer, Salvatore Sciarrino, Sven-Ake Johansson, Younghi Pagh-Paan en Phill Niblock.
Hij bracht ook reeds verschillende werken voor fluit solo in première. Momenteel maakt hij ook opnames voor het Mode Records label (werk Alvin Lucier) en edition wandelweiser Records. Drescher speelt ook vaak bij ensembles als ensemble mosaik Berlin, Kammerensemble Neue Musik Berlin, Klanforum Wien en Ensemble Modern. Hij is zelf ook de mede-oprichter van het ensemble x-pol batterie. Tenslotte verzorgt hij ook de koncertserie voor elektronische muziek van het museum voor hedendaagse kunst van Bremen.

Op dit koncert kan je je ondermeer verwachten aan nieuwe stukken van Sebastian Bradt en Godfried-Willem Raes. Godfried schreef in het verleden (algoritmische) fuga's waarvan er verschillende op de automatische piano gespeeld werden. Nu heeft Sebastian een aantal hiervan georkestreerd zodat het voltallige automatenorkest de fuga's kan laten horen. Tegelijkertijd staan er ook nieuwe komposities van Godfried voor de player-piano op het programma.

Ook Moniek Darge en Kristof Lauwers zaten de voorbije maanden niet stil. Na hun performances in maandelijkse afleveringen zoals "Machine Wall" en "Robot Garden" beginnen ze nu aan een nieuw gemeenschappelijk projekt. Benieuwd wat dat zal geven! De titel van het nieuwe werk luidt "36 Views on the Stupa" Het wordt een kollektieve kompositie rond de jongste robot "Llor". Medewerkers aan het projekt zijn Kristof Lauwers (komputer), Moniek Darge (koncept en performance), Barbara Buchowiec (altviool), Nicoletta Branchini (dans), Hans Roels, Bert Vandekerckhove (licht), Xavier Verhelst, Kris De Baerdemacker, Sebastian Bradt en vanzelfsprekend ook Godfried-Willem Raes.

Ondertussen bouwt Godfried in het atelier verder aan die volgende automaat <Llor> (zie foto hierboven) die al in een eerste versie te horen zal zijn op dit laatste <M&M> koncert van 2004.

Over <Llor>:
"Deze robot werd opgebouwd met zware inox schalen als klankbronnen. Dergelijke schalen worden industrieel gebruikt voor de vervaardiging van kompressieketels, gasflessen en drukvaten. Omdat ze naar vorm overeenkomen met de schaalbellen waarmee onze vriend Llorenc Barber sedert vele jaren de wereld afreist, doopten we deze robot niet <shell>, maar wel <Llor>. Uit te spreken zoals in het spaans natuurlijk. De schaalbellen gebruikt door Llorenc zijn evenwel vervaardigd uit gewoon staal (deksels van gewone gasflessen) en opgehangen in een houten gestel voor manuele en orale bespeling. Inox heeft het grote voordeel heel wat harder te zijn dan gewoon staal en daardoor dus ook beter en langer te klinken. Onze schalen zijn vervaardigd uit Inox AISI 304L (werkstof nummer 1.4306, austenitisch). Het geluid lijkt een beetje op dat van lage klokken, maar het lage en zelfs subsonische gebied van het spektrum is hier heel wat sterker aanwezig. Daarom vormt <Llor> een ideale uitbreiding naar de laagte toe van <Belly>, onze klokkenautomaat. Vanzelfsprekend krijgen we ook in dit instrument te maken met klanken met een uitgesproken inharmonisch spektrum, wat op kompositorisch vlak natuurlijk heel wat nieuwe mogelijkheden biedt. Zoals blijkt uit onderstaande tabel liggen de subharmonische grondtoon (de zoemtoon, die vooral hoorbaar is wanneer de schalen zacht worden aangeslagen) en de meest prominente slagtoon een oktaaf plus (ongeveer) een kwart, tritonus of kwint uiteen. Het precieze interval wisselt overigens van schaal tot schaal in funktie van de niet konstante vormverhoudingen (diameter tot hoogte).

Elke schaal is voorzien van een hoofdklopper opgebouwd uit een Laukhuff 24Newton bipolaire traktuur elektromagneet en een bakeliet M8 kogelknop. De besturing maakt gebruik van een PIC controller waarmee de duur van de toegevoerde bekrachtigingsspanningspuls nauwkeurig kan worden geregeld. De terugslag (snelheid/kracht) wordt hier eveneens door de mikrokontroller geprogrammeerd en bestuurd. Deze kloppers zijn, vanwege hun grote massa, niet in staat tot heel snelle repetitie. Om ook dat te bereiken, monteerden we minder krachtige maar aanzienlijk snellere extra kloppertjes, met een zachte aanslag. Hiermee kunnen ook lang aangehouden klanken worden voortgebracht. De hiervoor gebruikte elektromagneten betrokken we eveneens van de firma Laukhuff maar bouwden we om, door er enerzijds een vilten pianohamer op te monteren en anderzijds zowel een terugslagveer als een trajektbegrenzing.