Koncertberichten

Kristoff K.Roll (F)
dinsdag 6 april 2004 om 20 uur.

"La bohemia electrónica nunca muere" is een voorstelling waarin klank, tekst en handelingen door elkaar lopen. De klank is afkomstig van gewone voorwerpen (zoals vallende CD's) of speciaal ontworpen klankobjekten. Het geluid wordt meestal versterkt maar af en toe ook niet. Daarnaast worden er ook fragmenten uit audio-opnames (gemaakt in Mexicaanse dorpen, tijdens politieke toespraken,…) gebruikt. De muziek die ze brengen is een verderzetting van de "musique concrète" traditie (van o.a. Pierre Schaeffer) maar dan live gebracht. Typisch voor deze traditie is het zoeken naar gewone, maar verborgen geluiden; men probeert deze klanken los te maken van de handeling of gebeurtenis die die klank deed ontstaan. Dan kunnen ze opnieuw gebruikt worden in een "muziekstuk" of voorstelling. De teksten in "La bohemia electrónica nunca muere" zijn ondermeer afkomstig uit "El Llano en Llamas" van de Mexicaanse schrijver Juan Rulfo (1918-1986). Dit boek gaat over de dagelijkse strijd om te overleven op het Mexicaanse platteland en over de onderdrukking en het verzet van de bevolking. In het fragment dat in de voorstelling gebruikt wordt, beschrijft Rulfo de wandeltocht naar een dorp doorheen een hete en droge vlakte die de regering aan dit dorp "geschonken" heeft om te bewerken. Andere gebruikte teksten zijn van de Franse schrijver Christophe Tarkos (°1964). Kristoff K.Roll omschrijft deze voorstelling als een "geëngageerd klankteater" met "objekten, klanken en stemmen"

KRISTOFF K.ROLL ontstond in 1990 en wordt gevormd door Carole Rieussec en Jean-Christophe Camps. Dit duo heeft een voorliefde voor gewone klanken uit het dagelijkse leven en het vermengen van geluiden met verschillende sociale, muzikale en intellektuele achtergronden. Samen improviseren en komponeren ze met elektronische en akoestische middelen in een poging om een poëzie van het alledaagse te realiseren te midden van allerlei bestaande talen en kodes.

Hun reis naar Midden-Amerika resulteerde in het muzikale dagboek Corazón Road (ook uitgebracht als CD in 1993). Andere produkties waren o.a. "Des travailleurs de la nuit" (1997) een politieke, akoestische dokumentaire over nachtwerk na een reis naar Brazilië, "Le petit bruit d'à côté du coeur du monde" (1995-2001) en "La Piece" (1999), een improvisatietrio met de klarinettist Xavier Charles waarbij vooral de ruimtelijke effekten van de klank verkend werden.
Het duo treedt vooral op in Frankrijk maar was in het verleden ook reeds te horen in Nederland, Spanje, Polen, Zwitserland, België (Brussel en Wallonië) en Canada.
Carole Rieussec is ook solo aktief (in oktober 2001 bracht ze een sober en intrigerend koncert in Logos) en in duo met Catherine Jauniaux. Ook Jean-Christophe Camps, de tweede helft van het duo, heeft zijn eigen produkties. Momenteel performt hij regelmatig zijn "close-up musical" "Les musiques de cirque de monsieur Titou".
Beiden studeerden muziek "acousmatique" in Lyon bij Denis Dufour. Tussen 1988 en 1995 werkte Carole Rieussec samen met Luc Ferrari, één van de grote namen van de Franse elektronische muziek.

<M&M> ensemble
dinsdag 20 april 2004 om 20u.

Afgelopen maand heeft het <M&M> ensemble een druk programma afgewerkt. Op de Dag van de Technologie hebben liefst 600 bezoekers kennisgemaakt met de musicerende robots van Godfried-Willem Raes en ook in Maubeuge in Frankrijk liepen de zalen vol voor het <M&M> koncert waar de muzikale, technologische hoogstandjes fel gesmaakt werden.

Maar het ensemble zit niet stil. Nieuwe technieken worden voortdurend uitgeprobeerd en resulteren in nieuwe stukken die je op dit <M&M> koncert mag verwachten. Zo programmeerde Godfried-Willem Raes een nieuwe studie voor zijn <Quadrada> suite "QuadraPuff", die gebruik maakt van een enkele transducer waarvan de output gemapt wordt op de mogelijkheden van <Puff>. En ook Kristof Lauwers en Moniek Darge werkten aan een nieuwe performance "Havit", een dialoog tussen <Harma>, <Vibi> en <Tubi> enerzijds, en de e-violin van Moniek Darge anderzijds.

Wellicht heeft Sebastian Bradt voor dit Koncert een nieuw werk klaar waarin de mogelijkheden van <Puff> en <Trump> verkend worden.
Xavier Verhelst is ook druk bezig met het arrangeren van tangos van diverse pluimage voor een "all tango" <M&M> koncert. Naast een keuze uit het traditionele Argentijnse repertoire en van de onvermijdbare Astor Piazzola kan U tangos verwachten van vroeg 20e-eeuwers als Erik Satie, Kurt Weill, Igor Stravinsky, laat 20e-eeuwers als Gilberto Mendez, Karel Goeyvaerts, Tom Johnson, Beth Anderson, jazzers als Carla Bley en Leroy Jenkins, en een nagelnieuwe van Mauritz Eggert.
Poets maar alvast uw lakschoenen!

<Puff>

Makiko Goto (JP)
dinsdag 27 april 2004 om 20u.

• "Chamäleon" (2003) - Markus Bongartz
• "Ithaka" (2003) - Gerhard Stäbler
• "Haru no Kyoku" (excerpt) - Yoshizawa Kengyo (1800-1872)
• "Nocturne" (1982) - Toshio Hosokawa
• "Hachidan" - Yatsuhashi Kengyo (1614-1685)
• "Intermezzi" (2002) - Misato Mochizuki

Nocturne (1982) is Hosokawa's eerste werk voor een traditioneel Japans instrument: de jushichigen, een zeventiensnarige koto die fungeert als de bas onder de cithers. Hosokawa: "De uitleg voor de titel "Nocturne" van mijn kompositie is gebaseerd op mijn opvatting over muziek die blijft hangen in de stilte tussen de individuele klanken; dat betekent: in de duisternis. Zelfs in mijn vroeg werk was ik al op zoek naar muziek die de diepste plekken in het menselijk hart beroert. En deze tendens blijft tot op vandaag aanwezig in mijn komposities."

Toshio Hosokawa (°1955) vermengt sinds het begin van de jaren '80 traditionele Japanse muziek met elementen uit de westerse hedendaagse muziek. In 1983 studeerde hij bij de Duitse komponist Klaus Huber en deze zette hem aan om de klassieke Japanse muziek grondig te bestuderen. Hosokawa had daarvoor eerst in Tokyo gestudeerd en daarna in Berlijn (bij Isang Yun) en Freiburg (bij Klaus Huber en Brian Ferneyhough). Meer dan 20 jaren later, wordt zijn werk wereldwijd gespeeld door tal van gerenomeerde ensembles en orkesten. In 1989 richtte hij samen met enkele andere jonge komponisten het jaarlijkse festival "International Contemporary Music Seminar and Festival" op waarvan hij nu ook de artistieke leiding heeft.

Misato Mochizuki schreef twee intermezzi, één voor fluit en piano en een tweede voor koto. Beide werken zijn geïnspireerd op de gedachten van de Fransman Roland Barthes over het fragmentarische discours. Zijn boeken hebben geen vooraf vastgelegde logika waardoor de gelijktijdigheid en het vervlechten van verschillende ideeën mogelijk wordt.
Misato Mochizuki (°1969) begon reeds op vierjarige leeftijd aan haar muziekstudies. Tien jaar later speelde ze als tiener haar eigen werken voor piano solo en orkest. Na haar studies in Tokyo trok ze naar Parijs waar ze bij Paul Méfano en Emmanuel Nunes verder studeerde. Ze volgde ook kursussen in Darmstadt en aan het IRCAM (Parijs) bij Brian Ferneyhough en Tristan Murail.
Deze Japanse komponiste heeft al voor tal van gerenommeerde ensembles en orkesten werk geschreven en zag het gespeeld worden door o.a. het Washington National Orchestra, Ensemble Intercontemporain, Contrechamps, 2e2m, Klangforum Wien, Nieuw Ensemble en MusikFabrik.

Het stuk "Ithaka" voor 13-snarige koto (en stem) ontstond in de zomer van 2003 in Griekenland en Duitsland. Het werk is geïnspireerd op het gelijknamige gedicht van de dichter Kavafis over de omzwervingen van Odysseus. "Ithaka" ontstond in nauwe samenwerking met Makiko Goto. De Duitse komponist Gerhard Stäbler werd in 1949 geboren nabij Ravensburg. Hij stuurde orgel aan de Folkwang-Hochschule van Essen en kompositie bij Nicolaus A. Huber. Hij volgde daarna ook kursussen bij Karlheinz Stockhausen, Dieter Schnebel, Mauricio Kagel en Gyorgy Ligeti. Hij kreeg verschillende internationale opdrachten voor opera's, orkest- en solowerken. Hij werkte ook aan het Computer Music Centre van de Stanford University (VS) en de Studio voor Elektro-akoestische Muziek van de Kunstakademie van Berlijn. Ook als koncertorganisator verdiende hij zijn sporen, o.a. voor "Aktive Musik", "der Internationalen Gesellschaft fur Neue Musik" en "LandMarks '99" in het Ruhrgebied.

Markus Bongartz wordt vooral aangetrokken door het "exotische" van de koto en het aanvoelen van iets onverklaarbaars en verhevens. Hem fascineren de kleine gebaren en speeltechnieken die nodig zijn om dit instrument te bespelen. In "Chamäleon" worden de traditionele Japanse toonladders aan allerlei "testen" onderworpen met de bedoeling om hiermee een "trompe l'oreille" effekt te kreëren.
Markus Bongartz (°1963) is een freelance komponist die in de omgeving van Keulen woont. Hij werkte samen met ensembles zoals Ensemble L'itineraire, Ensemble Köln, het NDR Sinfonieorchester en het Deutsches Sinfonieorchester Berlin. Hij studeerde eerst viool aan de Folkwang Hochschule en later (tussen 1986 en 1992) achtereenvolgend kompositie (bij Nicolaus A. Huber) en komputermuziek (bij Dirk Reith). In 1995 en 1996 kon hij zich dankzij een DAAD-beurs in Parijs verder bekwamen in de komputermuziek bij Horacio Vaggione.

Yatsuhashi Kengyo (1614-1685) - Hachidan
Yatsuhashi Kengyo wordt algemeen beschouwd als één van de belangrijkste koto-komponisten uit de zeventiende eeuw. Aan hem wordt een klein repertorium van stukken voor koto toegeschreven. Deze zogenaamde danmono werken dienden oorspronkelijk als studie-oefeningen om de moeilijke begeleidingen voor vokale werken te kunnen spelen. Deze komposities zijn gebaseerd op een strikte struktuur: bestaand tematisch materiaal wordt in opeenvolgende sekties gebruikt, steeds in dezelfde maat maar met een stapsgewijs sneller tempo. Tegenwoordig worden deze danmono als autonome muzikale werken gezien die op een zeer virtuoze manier gebruik maken van de mogelijkheden van de koto.

Yoshizawa Kengyô (1808 - 1872) - Haru no kyoku
Yoshizawa is de familienaam van deze komponist terwijl "Kengyô" de hoogste kunsttitel is die een Meester kan behalen. "Haru no kyoku" betekent "Ode aan de Lente" en dit werk is een onderdeel van een reeks werken die kokingumi genoemd worden. De tekst die gebruikt wordt in dit stuk is Waka-poëzie, gedichten met een strakke vorm van 31 lettergrepen. Deze poëzie kende haar bloeiperiode tijdens het Heian-tijdperk (798 - 1192). Ook de muziek grijpt terug op oudere bronnen: Yoshizawa Kengyô probeert de oude klankwereld van de vroegere gakuso-cither te doen herleven. Deze "antieke" stijl was voor een deel een reaktie op de school van Yamada Kengyô waarbij vernieuwingen uit andere Japanse genres werden overgenomen

Makiko Goto (°1963) legt zich zowel op de traditionele Japanse muziek als op de hedendaagse muziek toe. Ze speelde hedendaagse werken van komponisten als Keiko Harada, Bernhard Lang, Hiroyuki Itoh, Makato Shinohara, Gerhard Stäbler, Misato Mochizuki en Toshio Hosokawa. Verschillende van deze nieuwe komposities werden aan haar opgedragen. Sinds 1992 woont ze in Nederland. Daarvoor behaalde ze in Tokyo aan de Sawai Koto-school haar diploma als "Shihan" (Meester). Ze gaf vervolgens les etnische muziek aan de universiteit van Hawaï waar ze ook een koto-school oprichtte. Makiko Goto kreeg uitnodigingen om koto-koncerten te geven aan universiteiten, radio stations en koncertzalen in Japan, Duitsland, Frankrijk, Oostenrijk, de VS en Canada.

Makiko Goto

"Muziek in de Maak"

Binnenkort in de Logos Tetraeder:

3daags festival met jonge experimentele muziekmakers uit Vlaanderen

voorlopig programma:

• dinsdag 4 mei : Black Jackets Company
  • Thomas Smetryns: Peace Anthem - grafische partituur voor een vrije bezetting waarvan 1 instrument glissando kan spelen)
  • Tim Mariën: Frühling in Bayreuth - een werk voor 12-snarige gitaar in natuurtoonstemming
  • Stefan Van Eycken: demo van Sustainer gitaar zoals gebruikt in verschillende van zijn komposities
  • Hans Roels: Ohne Worte - werk voor stem, altviool, elektronika en all-round musicus
  • Paul Craenen: Palindroom - interaktieve performance met elektronische klank en video
  • David Helbich: uit Keine Spiele - met (bewegende) performer, diaprojektie & klank
• woensdag 5 mei :
  • Joachim Brackx: Spring Flower Petals - stuk voor solo gitaar, dia's & publieksparticipatie (gitaar Kristof Lauwers)
  • Kris De Baerdemacker: "Contradicting Soundscapes" voor automatische piano en CD
  • Jelle Meander: interaktieve sound poetry samen met automaten (i.s.m. Kristof Lauwers)
  • Sebastian Bradt: "O.FF" voor fluit, klarinet, altsax en piano
• donderdag 6 mei :
  • Barbara Buchowiec: Tango voor 2 altviolen (altviolen: Dominica Eyckmans & Stefaan Smagghe)
  • Stefaan Smagghe: improvisatie (viool) samen met zelfgebouwde knikkerbaan-installatie
  • Roeland Luyten: elektro-akoestisch werk
  • Sven Hermans: elektro-akoestisch werk
  • Kristof Lauwers & Laura Maes: "Whirl Wash" - een klankperformance met de wasmachine als prima-donna