Koncertberichten

<M&M>
woensdag 14 januari 2004 om 20 uur

De samenwerking tussen Moniek Darge en Kristof Lauwers heeft al in verschillende stukken geresulteerd. De ontmoeting tussen de performancekunst van Moniek en de elektronika van Kristof zorgt voor een sterk koncept vol afwisseling. Hun gezamelijke opvoeringen zijn interaktief en de Logos automaten kunnen dus niet ontbreken. De elektronika (komputer + automaten) reageert op de bewegingen, de stemgeluiden of het vioolspel van Moniek. Barbara Buchowiec (viool) is vaak ook betrokken in hun werk. Op dit <M&M> koncert krijg je een aantal voorbeelden van hun stukken en produkties te horen.
Hun eerste kollektieve kompositie "Machine Wall" (2002) is een muzikaal stripverhaal waarvan een achttal afleveringen te horen waren op vroegere <M&M> koncerten. De performer/stripheld wordt gekonfronteerd met een scene volgestouwd met muzikale robots. Deze vreemde tuigen worden verkend tot ze plots beginnen te klinken met verbazing en zelfs paniek als gevolg.
Na "Machine Wall" kwam "Robot Garden", opnieuw een kollektief werk dat uit verschillende episodes bestaat. Een elektrische viool (Moniek Darge) gaat een dialoog aan met het uitgebreide robotorkest en beschouwt hierbij iedere automaat als een volwaardige medemuzikus. De interaktieve aanpak wordt verdergezet in "Klanklagen" (2003). De komputer gebruikt hierbij de vioolklanken van Moniek Darge en Barbara Buchoviec om in real time hele klanklagen op te bouwen met de muziekautomaten. Enkel de automaten zoals het harmonium en de orgelmodules die lang aangehouden tonen kunnen produceren doen mee in dit stuk.

 

Op het <M&M>-koncert in december zorgde <Puff> voor een verrassing. Alhoewel deze nieuwe orgelautomaat nog niet af was (de orgelpijpen moeten nog gemaakt worden), was hij toch al te horen (met veel gepuf van de door elektro-magneten aangedreven balgjes). Op het januari-koncert zal <Puff> opnieuw te horen zijn, waarschijnlijk in afgewerkte vorm met de nieuwe orgelpijpen! (meer info over <Puff> was te vinden in het LogosBlad van december 2003).
Ten slotte staat er ook een performance van Godfried-Willem Raes op het programma met de sensoren en automaten.
Performers: Kristof Lauwers - laptops; Barbara Buchowiec - alt viool; Moniek Darge - stem, viool, performance; Xavier Verhelst - arrageur; Emilie De Vlam - dans; Godfried-Willem Raes - leiding

Françoise Vanhecke Solo (B)
dinsdag 20 januari 2004 om 20 uur

• STRIPSODY van Kathy Berberian: versie voor kinderen
• IMPROVISATIE met STEM en PIANO in samenwerking met publiek
• IMPROVISATIE met Moniek Darge
• BREATHING van Moniek Darge (a cappella)
• JONG BLOED (Irma Bilbao) Stem en klein perkussie
• KU SOKO van Jacqueline Fontyn (bewerking van Françoise Vanhecke voor stem en piano)
• NEWLYS OF SILENCE en IF YOU CAN'T EAT YOU GOT TO van Joelle Wallach (USA) a cappella

Françoise Vanhecke (° 1957) kan je op z'n minst een all-round musikus noemen. Ze behaalde aan het Gentse Conservatorium Eerste prijzen zang (Lucienne Van Deyck), piano (Claude Coppens) en lyrische kunst (Andrea Nevry). Nadien ging ze zich perfektioneren bij o.m. Ré Koster, Ernst Haeffliger, René Jacobs, Dorothy Dorow, Ray McDermott, Julian Pike, Erika Pauwels en Zeger Vandersteene. Daarnaast volgde ze in 1998 en 1999 de zomerkursussen van Karlheinz Stockhausen in Kürten. Zij is dan ook een veel gevraagde vertolkster met een bijzonder uiteenlopend aktieterrein van solowerk tot opera, van de oudste tot de nieuwste muziek, zingend, akterend, improviserend, klavierspelend.

Françoise Vanhecke voerde op het Bartokfestival in 1989 in Szombathely (Hongarije) Pierrot Lunaire van Arnold Schonberg op met het Ensemble Intercontemporain de Paris, onder leiding van Peter Eötvös en Roland Kluttig. Later was ze te horen met o.m. La Petite Bande, Ensemble Itinéraire, Vox Nova, Ensemble Intercontemporain, het Vlaams Symfonisch Orkest, I Fiamminghi, het Spectra Ensemble en het Novecanto koor. In 2000 deed ze samen met het Prometheus Ensemble (2000) een toernee door het Vlaamse land met een programma gewijd aan de Amerikaanse komponist George Crumb.
Françoise bewandelt ook minder begane paden, zo nam ze deel (als badkuipsopraan) aan de Logos Produktie Rooie Nikki, de openingsperformances van het SMAK, modeshows, poppenteater, operettes, Humorologie-concoursen enz, enz… Daarnaast vind ze ook nog tijd om les te geven aan het Conservatorium van Kortrijk en, last but not least, onder de naam Irma Bilbao is ze aktief als komponiste.

Tomoko Mukaiyama (JP)
dinsdag 27 januari 2004 om 20 uur

• Karen Tanaka [Techno Etudes] (2000)
• Somei Satoh [Incarnation](1977)
• Makoto Nomura [Away from home with Eggs] (2000) piano/voice/tape
• Dai Fujikura [moromoro] (2003) (video by Tomoya Yamaguchi)

Makoto Nomura - Away from Home With Eggs (2000)
Makoto Nomura (1968) studeerde aan de Universiteit van Kyoko en York. Hij beschouwt zijn muzikale aktiviteit als een kommunikatie en konfrontatie met de maatschappij. 'Away from Home With Eggs' is gebaseerd op een muziekprojekt met ouderen in een bejaardentehuis. Hij ontdekte bij deze mensen een angst voor het voltooien van hun komposities, omdat voor hen het slot van een stuk gelijk stond met het einde van het leven. 'Away from Home With Eggs' is te vergelijken met het leven: je wordt geboren, je wacht, je droomt, je ontwikkelt jezelf. Tot slot zingt de pianiste in het Japans: "Toen ik vijf jaar was, had ik een droom om de beste dj van Nederland te worden. In mijn droom liefkoosde ik mijn geit de hele dag. In mijn droom loste ik ingewikkelde wiskundige problemen op. In mijn droom verliet ik mijn huis zonder eieren."
Een vokale kollage, samengesteld uit de stemmen van Mukaiyama's vijf jaar oude dochter Kiriko en een 88-jarige vrouw, overlapt het geluid van de piano. Het stuk eindigt abrupt.

Karen Tanaka - Techno Etudes (2000)
Karen Tanaka (°1961, Tokyo) kreeg vanaf haar vierde pianolessen en vanaf haar tiende kompositielessen. Daarna studeerde zij kompositie bij Akira Miyoshi aan de Thoh Gakuen School of Music. Tijdens deze vier jaar won ze verschillende belangrijke prijzen in Japan en Europa. In 1986 verhuisde ze naar Parijs, waar ze haar studie kompositie vervolgde bij Tristan Murail in Parijs. In 1987 ontving ze de Gaudeamus Prijs tijdens de Internationale Muziek Week in Amsterdam voor haar piano concerto "Anamorphose".
Van 1990 tot 1991 studeerde ze bij Luciano Berio in Florence en schreef aan het eind van haar studie "Hommage en cristal" in opdracht van het Ultima Festival in Oslo voor het Norwegian Chamber Orchestra.
Er volgden een aantal belangrijke opdrachten vanuit Japan, waaronder Initium (1993) voor orkest, Wave Mechanics (1994) and Echo Canyon (1995). Met deze werken vestigde Karen zich als een van de vooraanstaande levende komponisten van dat land. In deze periode volgden er ook steeds meer optredens en uitzendingen in de VS, Frankrijk, Groot-Brittannië en Scandinavië.
Alhoewel Karen Tanaka in Parijs woont, bezoekt ze regelmatig Japan. Ze is dan ook ko-artistiek direkteur van het Yatsugatake Kogen Music Festival, voorheen geleid door Toru Takemitsu. Momenteel is ze Visiting Associate Professor op de University of California, Santa Barbara.

Techno Etudes bestaat uit een drie stukken voor piano solo die ze speciaal voor Tomoko Mukaiyama komponeerde. Karen Tanaka: "In January 1999, I was asked by Tomoko Mukaiyama to write a new piano piece for her. Originally she requested that the piece should synchronize with techno music chosen by her which would be pre-recorded on a tape. As we discussed the piece over the following months, we realized that a solo piano work without a tape part would be more substantial. However, the idea of techno remained constantly between us. Finally I wrote a set of three pieces, entitled 'Techno Etudes'. The idea of the whole piece can be summarized with the three key words; techno, rhythm and speed."

Somei Satoh - Incarnation II
Somei Satoh werd geboren in Sendai in 1947. Zijn moeder is docente in Japanse dans en zijn grootmoeder professor in 'Sangen', een traditioneel Japans driesnaren instrument. Beïnvloed door zijn familie hoorde Satoh op zijn vijftiende pas voor het eerst Westerse muziek. Nadat hij de achttien gepasseerd was, werd hij pas echt geïnteresseerd in Westerse muziek en leerde hij het zichzelf aan. Hij maakte snel vorderingen in de experimentele muziek. Vanaf het einde van de jaren zestig maakte hij werken voor een twaalf uur durend multimedia projekt getiteld Global Vision. In 1973 schreef hij Litania voor twee piano's en digital delay (of piano en bandrekorder), zijn eerste kompositie waarin hij notenschrift gebruikte.
Satohs werken worden veelvuldig uitgevoerd in de Verenigde Staten, Europa en veel Aziatische landen. Hij is dan ook een van de meest bekende Japanse komponisten ter wereld. Met name in de VS zijn Satohs werken populair omdat ze het postminimalisme vertegenwoordigen. Ook schrijft hij werken in opdracht voor festivals en worden vele van zijn werken gespeeld tijdens festivals, waaronder Spoleto USA, New Music America, Ravinia, Bang on a Can, Cabrillo, Saratoga (USA), Huddersfield, Almeida, New Intercultural Music (GB), Inventionen (Berlijn), MANCA (Frankrijk), Festival de Musica Visual de Lanzarote (Spanje), etc.

moromoro - Dai Fujikura
"moromoro" is ontstaan uit de samenwerking tussen de komponist Fujikura en Tomoya Yamaguchi. Deze laatste was tot twee jaar geleden uitsluitend bezig met schilderen en beeldhouwen maar hij liet zich door de komponist overtuigen om een werk voor video te maken. Als Fujikura zich aan het komponeren zet "voel ik elke noot en passage als een beweging van kleuren, camera's en zelfs edits van een film". "Teki" voor piano en video was het eerste resultaat van hun samenwerking en het werk zette de pianiste Tomoko Mukaiyama er toe aan om een nieuwe kompositie voor deze bezetting te vragen.
Dai Fujikura (°1977,Osaka) kwam op 15-jarige leeftijd naar Europa en studeerde achtereenvolgens aan de Trinity College of Music, Royal College of Music en King's College London (bij George Benjamin). Ondanks zijn jonge leeftijd heeft hij al een trits prijzen verzameld: Contemporary Music Festival Young Composers' Award 1998, Serocki International Composers' Competition, Huddersfield Festival 1999, Kathryn Thomas international Composers' Competition en de tweede prijs van de Toru Takemitsu Award 2003. Zijn werken werden ondermeer uitgevoerd door het Orkest de Volharding en London Sinfonietta. Ook in de toekomst blijft hij volop bezig: hij heeft kompositieopdrachten voor een werk voor orkest (dirigent: Pierre Boulez) op het Lucerne Festival 2005,voor het Japanse ensemble Nomad, voor London Sinfonietta en voor de Donaueschinger Musiktage 2005.

Tomoko Mukaiyama vervult een veelzijdige rol in het circuit van de hedendaagse muziek. Zij studeerde in Tokyo, Indiana (USA) en Amsterdam waar zij in 1991 als eerste eindigde in het Gaudeamus Vertolkersconcours. Na een aantal tournees in West-Europa, Rusland en Japan werd drie jaar later haar eerste solo-cd 'Women Composers' uitgebracht, met komposities van o.a. Sofia Gubaidulina en Galina Ustvolskaya. In 1997 volgde de tweede cd 'Hello Pop Tart' met werk van zeer uiteenlopende Amerikaanse komponisten als Rzewski, Ives, Zappa en Zorn. Voor haar cd "Amsterdam x Tokyo" uit 2000 werd nieuw werk geschreven door vijf Japanse en Nederlandse komponisten waaronder Karen Tanaka, Merzbow en Michel van der Aa.
Regelmatig is Mukaiyama te gast op muziekfestivals, o.a. in Darmstadt, Litouwen, Donaueschingen, Huddersfield, Buffalo in June, BBC Proms, Gulbenkian Festival en Holland Festival. Als drievoudig soliste (piano, Japanse koto en stem) trad ze ook op met het ASKO Ensemble in het aan haar opgedragen stuk Tao (voor piano en koto) van Louis Andriessen. Het voorbije jaar speelde ze duo's met o.a. Frederic Rzewski (piano) en Garth Knox (altviool). Voorts werd zij uitgenodigd door het Ensemble Modern (een Frank Zappa programma), Ensemble Intercontemporain, London Sinfonietta, Ensemble Sospeso (USA), Deutschland Radio Berlin,…
Naast haar aktiviteiten als koncertpianiste ziet Tomoko Mukaiyama veel belang in samenwerking met kunstenaars uit andere disciplines, zoals filmmakers Frank Scheffer en Ian Kerkhof, teaterregisseur Jan Ritsema, het Japanse architekt-unit Digital PBX, mode-ontwerper Niels Klavers (Paris Collection 2000) en choreograaf Krisztof Pastor van het Nationaal Ballet.