Koncertberichten
Duo V!'P
Ann Vancoillie (viool) en Rudi van der Veken (perkussie)
woensdag 2 juli 2003 om 20 uur
Programma:
- Stefano Scodanibbio: My new address
- Frank Nuyts : Hommage a... voor versterkte viool en percussie (versie 2002)
- Ann Vancoillie : Improvisatie.
- Luciano Berio : Sequenza VIII voor viool solo.
- Wim Henderickx : African suite voor versterkte viool en percussie.
Frank Nuyts over "Hommage":
"De oorspronkelijke versie voor fluit en slagwerk heb ik gecomponeerd toen ik nog student was aan het IPEM bij Lucien Goethals. We schrijven midden jaren '70 van wat we nu de vorige eeuw noemen. Het IPEM was het toenmalige bolwerk voor nieuwe muziek in Belgie. Nieuwe muziek werd nog aangeduid met de term "avant-garde" en omvatte vooral die stijlen die afgeleiden waren van het serialisme, een stijl waarin Webern's erfgoed dominant was.
Zelf heb ik de heroische strijd van een generatie "avant-garde" componisten niet meer meegemaakt, die, toen zij probeerden hun stukken in de officiele concertzalen te slijten, hier te lande met banvloeken er werden uitgejaagd. Serialisme was in mijn studietijd al een verworven kunst, en ik voelde het meteen als mijn persoonlijke opdracht er ook zeer "gemeenzaam" mee om te gaan.
Hommage ?... was een eigenlijk een opdracht voor het Nederlandse Duo Contemporain (die het nooit speelde: ik heb het werk samen met wijlen Eric Dequeker zelf gecreëerd), maar onstond vooral door mijn hechte vriendschap met Kamagurka, die het cartoonlandschap in Vlaanderen een paar jaar later compleet zou metamorfoseren. Het stuk heette vroeger trouwens "Hommage? Vanderslagmulders", naar een personage van deze cartoonist. Een "held" die alles waar hij mee geconfronteerd wordt in zijn eigen "eng" denkbeeld wil passen
en die elke vorm van hype of trend vernietigend beoordeelt. Mijn eigen "Hommage" werd daardoor misschien wel een eerste stoute knipoog naar de modernisten.
Mijn compositieleraar en mentor Goethals had net zelf een Hommage aan Schoenberg gecomponeerd voor dezelfde bezetting, en hoewel hij blij was met mijn resultaat, heeft hij mij wijselijk aangeraden de titel te generaliseren. Maar mijn nieuwsgierigheid naar zogenaamd "populairder" werk werd achteraf gezien al in dit opus 1 belichaamd...
Ann Vancoillie, op zoek naar Vlaams werk voor viool en percussie bracht er mij toe dit werk te herinstrumenteren. Hierdoor werd ik geconfronteerd met mijn vroegste verleden als componist. Geen nostalgie welde echter in mij op: de complexiteit van noten en ritme lieten daar immers weinig of geen ruimte voor. Voor Ann en Rudi - die zich al meerdere uren over het werk gebogen hebben om de ritmische puzzel in elkaar te steken - denk ik trouwens ook niet... Maar het enthousiasme en de uitdaging om dit werk te overwinnen is bij beiden groot, voegt Ann er aan toe. De formatie viool/percussie is ook vrij uniek en biedt tal van mogelijkheden naar nieuwe muziek en compositie opdrachten toe. Zij besloten dan ook om hun formatie viool/percussie verder uit te bouwen..."
De African Suite (1992) van Wim Hendrickx wordt hierna in een korte bewoording door Wim toegelicht.
"In "African Suite" worden twee instrumenten - viool en perkussie - die kenmerkend zijn voor twee totaal verschillende culturen geconfronteerd met elkaar. Hierdoor ontstaat een vermenging van Westerse melodiek met Afrikaanse ritmiek. Door het gebruik van een ritmisch ostinaat patroon met wisselende maatsoorten en door het plaatsen van onregelmatige ritmische accenten binnen een constant metrum krijgt dit werk een zeer opzwepend karakter. De virtuoze vioolpartij versterkt nog eens deze indruk."
"My new address" (1986/1988) is zoals vele andere werken van Stefano Scodanibbio geïnspireerd door het reisthema. Reizen door het innerlijke van het instrument omschrijft hij dit. De dialoog gewone klanken en hun schaduw (boventonen) vormt de basis van dit werk.
Als contrabassist was Stefano Scodanibbio te horen op de grote festivals voor hedendaagse muziek. In januari was hij hier bij Logos nog te horen. Komponisten als Bussotti, Donatoni, Ferneyhough, Frith, Globokar, Sciarrino en Xenakis schreven speciaal voor hem nieuwe werken. Hij werkte lange tijd samen met Luigi Nono, Giacinto Scelsi, Terry Riley en de dichter Edoardo Sanguineti. Hij speelt geregeld samen met Rohan de Saram (cellist van het Arditti Quartet) en Markus Stockhausen (trompet). Als komponist schreef hij reeds meer dan 30 werken vooral voor strijkers. Verschillende van zijn komposities werden opgenomen door het Arditti Quartet. Scodanibbio is ook te horen op een vijftiental CDs met eigen werk en met werk van o.a. Cage, Sciarrino, Nono, Estrada en Ferneyhough. Sinds 1996 geeft hij ook lessen contrabas tijdens de zomercursussen in Darmstadt en in 1983 stichtte hij het nieuwe muziek festival "Rassegna di Nuova Musica" dat sinsdien jaarlijks plaatsvindt in Macerata (Italië).
Ann Vancoillie is gekend als een enthousiaste all-round muzikante, actief in het Belgisch muziekleven en meermaals gevraagd door buitenlandse top-ensembles. Haar brede opleiding en interesse brachten haar tot een heel boeiend en gevarieerd muziekleven gaande van barok tot zeer experimenteel. Ze is verbonden als soliste eerste viool bij de Vlaamse Opera, speelt hedendaagse en klassieke kamermuziek o.a. met pianist Yutaka Oya, met hedendaags cellist Arne Deforce, met percussionist Rudi van der Veken, met collega's uit de Vlaamse Opera e.a. Als solist voerde zij eveneens de concerti uit van Mendelssohn, Bruch, Mozart, Beethoven o.a. met het Nationaal orkest van Belgie en met het Nieuw Vlaams Symfonieorkest. Ze wordt regelmatig uitgenodigd door o.a. Marc Minkowski's "Les musiciens du Louvre" (barokviool), was aanvoerder in Abbado's "Mahler Chamber orchestra" en speelde meerdere concerten met "Champ d'Action", "Camerata Academica Salzburg", "I Fiamminghi" enz.
Samen met musici uit vreemde culturen brengt zij virtuoze improvisaties in een vermenging van klassieke, hedendaagse en etnische melodievorming, kleur- en klankresearch in symbiose met etnische instrumenten. Zij maakte in deze context een meditatieve cd met eigen improvisatie-composities (www.highgatemusic.com). Ze improviseerde op film, dans, kunstwerken, met ethnisch percussionist Jan Marmenout, met zangeres Bea Desmet, met de Logos vrouwen e.a. Momenteel maakt ze voor de Vlaamse Opera een muziektheaterstuk voor kinderen samen met acteur, zangstem, en Tibetaanse klankschalen.
Rudi Van der Veken studeerde aan het Koninklijk conservatorium van Antwerpen waar hij eerste prijzen voor percussie, harmonieleer en kamermuziek behaalde. Van der Veken is sinds 1983 als solist verbonden aan de Vlaamse Opera. Hij is tevens komponist en maakte muziek voor theater en arrangementen voor percussie-orkest en vocale groepen.
Naast dit alles werd hij geregeld uitgenodigd door de Beethoven Academie, de VRO, Champ d'Action etc..
M&M
woensdag 23 juli & donderdag 24 juli
De M&M koncerten in juli zijn een gelegenheid om het publiek te tonen welke nieuwigheden en produkties er het voorbije seizoen gerealiseerd werden.
Er kwamen o.a. drie nieuwe automaten bij waardoor het orkest nu 16 instrumenten telt. In november vorig jaar zag <Dripper> - de automatische druppelmachine - het daglicht, enkele maanden later volgde de automatische zingende zaag <Flexi> en de laatste boorling was <Tubi> (buisklokken gestemd in kwarttonen).
De overige automaten van het ensemble zijn nog altijd:
- player piano: automatische piano-vorsetzer
- Klung: een geautomatiseerde Indonesische angklung
- Piperola: een volledig automatisch en komputergestuurd hoog orgelregister
- Boudronola: een volledig automatisch en komputergestuurd laag orgelregister
- Vox Humanola: een orgelautomaat gebaseerd op een 18e eeuws vox humana orgelregister
- Harma: een harmonium uit het einde van de 19de eeuw begint hier een tweede leven als een automaat
- Autosax: een vol-automatische komputergestuurde tenorsaxofoon
- Springers: opgehangen lange veren met elk een eigen resonator
- Belly: een kleine beiaard die bestaat uit 34 niet gestemde messing klokken.
- Thunderwood: een slagwerk module met windmachine, donderplaat, woodblocks, spechten, een ratel, bliksemschichten, een regenmachine en krakend hout...
- Rotomoton: slagwerkautomaat met vijf rototoms
- Troms: een spektakulaire trommelmachine bestaande uit zeven enkelvellige trommels
- Vibi: een automatische vibrafoon
Voor de koncerten in juli is er alleszins keuze te over uit de nieuwe werken die het afgelopen jaar gemaakt werden. Moritz Eggert (D) schreef voor de player-piano een (uiterst virtuoos!) nieuw werk in zijn Haemmerklavier-cyclus. Stefaan Smagghe kreërde zelf zijn "Machines for commucation" op een M&M koncert in oktober 2002. Daarnaast waren er kreaties van Sebastian Bradt, Jelle Meander, Barbara Buchowiec, Xavier Verhelst (tijdsgebonden verrassingen), Godfried-Willem Raes ("Baklava", "Quadrada Study",...) Moniek Darge & Kristof Lauwers (Robot Garden),...
Met sommige van deze werken was het M&M ensemble niet alleen te horen in Logos maar ook in Krakau (Polen), Lille (Frankrijk) en Enschede (Nederland).
"Klanklagen" Kristof Lauwers & Moniek Darge
In "Klanklagen" van juli 2003 wordt de interaktie verkend tussen elektrische viool en die robots uit het <M&M> orkest die lang aangehouden tonen kunnen produceren, zoals het automatisch harmonium <Harma>, en de drie orgelmodules van <[G]orgola>: <Bourdonola>, <Piperola> en <Vox Humanola>.
Het samenspel tussen het live bespeelde en de komputergestuurde instrumenten kreëert wisselende lagen, die nu eens aan klankwolken doen denken, dan weer dichte "drones" scheppen.
"Klanklagen" nodigt de luisteraar uit tot een verkwikkende duik in een rivier, die tegelijk steeds dezelfde waterloop is maar nooit hetzelfde water.
m.d
|