FUGA

De belangrijkste formele bestanddelen waaruit een fuga is opgebouwd hebben eigenlijk in de vorige paragrafen reeds behandeld. In de fuga worden deze bestanddelen immers in een grote muzikale polyfone en kontrapuntische architektuur samengebracht.

Een fuga wordt opgebouwd met twee basisgegevens: een thema, DUX genaamd in het specifieke fuga-jargon, en een tegenthema, COMES genaamd. Dit tegenthema kontrasteert met de dux en is algemeen genomen minder karakteristiek. In een klassieke schoolfuga, gaat de introduktie van de comes gepaard met een modulatie naar de dominant of naar de parallel toonaard.

Formeel gezien bestaat de opbouw van een fuga uit volgende aansluitende en doorlopende delen:

1. Expositie dux

2. Expositie comes

3. doorwerking met dux en comes

4. stretto

5. reexpositie en finale

De delen 4 en 5 kunnen samenvallen. In sommige fugas is -door de aard van de dux- het uitwerken van een stretto binnen de regels van het kontrapunt niet mogelijk, en wordt er geen stretto geschreven. Deel 5 is dan echter wel steeds aanwezig.

Een fuga is altijd een doorlopende vorm: er komen geen echte geledingen in voor. Hierin is hij te onderscheiden van de sonatevorm, waarmee hij vormtechnisch gezien nochtans enige verwantschap vertoont. Een sonatevorm impliceert evenwel geenszins polyfonie.

Voorbeeld: "A Book of Fugues"

- Book1 (Fugas 1-16)

- Book2 (Fugas 17-32)

Terug naar inhoudstafel kursus: <Index Kursus>

Naar homepage dr.Godfried-Willem RAES

Last update: 2001-04-23