Yes, these are the concerts you might have missed...
Logos crew in 2022: Philippe Druez, Kristof Lauwers, Mattias Parent, Emilie De Vlam, Peter Van Lancker, Kati Couck, Matthias Streulens, Bert Vandekerckhove, Laura Maes, Maja Jantar, Silvia Defrance, Birgitte Mork Winther, Mirjam De Wit, Moniek Darge, Alain Van Zeveren
Directors until april 2022: dr.Godfried-Willem Raes (honorary president), dr.Jean Paul Van Bendegem, Moniek Darge, dr.Luk Vaes, Machteld Vandenabeele
Directors since 05.2022: dr.Hans Roels (president), Christel Vasteravont, Moniek Darge, dr.Ignace De Keyser, dr.Godfried-Willem Raes
Big Bang festival - Het Paleis - Antwerpen
01 januari - 09 januari 2022 10u00 - 19u00
klein robotorkest
Muziekautomaten Korn, Snar, Temblo en Toypi hullen zichzelf in stilte. Wanneer je naderbij komt, worden de robots wakker en reageren ze op jouw bewegingen. Vier radar sensoren detecteren zelfs de kleinste beweging. Ontdek hoe een kleine beweging met je pink klinkt of laat je onderdompelen in het bijna oorverdovend geluid dat weerklinkt wanneer je met je armen zwaait. Probeer zo stil mogelijk te staan om de automaten het zwijgen op te leggen.
Radio broadcast
11 januari 2022 22u00 - 24u00
Godfried-Willem Raes 70j - verjaardagsuitzending
Naar aanleiding van de zeventigste verjaardag van Godfried-Willem Raes, is het hele 'Late Night Lab' programma op Klara gewijdt aan komposities van zijn hand. Het programma is samengesteld door Gerrit Valckenaers.
De Klara Late Night Lab special over Stichting Logos uit naar aanleiding van de 70ste verjaardag van Godfried-Willem Raes kan je via deze link herbeluisteren hier herbeluisteren.
22:06 Fuga #6 - A Minimal Fugue - GWR, Logos Robotorkest
22:08 Paradiso - GWR, Logos Robotorkest
22:20 Fuga Septique #7 - GWR, Logos Robotorkest
22:26 Totems (uit "Jumpy Variations") - GWR, Ensemble voor Experimentele Muziek
22:32 Tango Tres - GWR, Logos Robotorkest
22:36 Tango Flamenco0 - GWR, Logos Robotorkest
22:40 Fujisan Ni Nobore - GWR, Logos Robotorkest
22:46 Roland's Round - GWR, Geert D'hollandeR, Jos D'hollander; Beiaard
22:51 Schröder's Dream - GWR, Dominica Eyckmans, Logos Robotorkest
22:57 Vibes for Vibi - GWR, Logos Robotorkest
23:04 Book of Moves - Spooky - GWR, Moniek Darge
23:05 Book of Moves - Solo - GWR, Moniek Darge
23:06 Scientia Vincere Tenebras - GWR, Logos Robotorkest
23:15 Songbook - GWR, Karin Defleyt, Moniek Darge
23:20 Songbook (fragment 2) - GWR, Karin Defleyt, Moniek Darge
23:28 Flexing - GWR
23:34 Linac II - GWR, Logos Robotorkest
23:45 Eindspel - GWR, Logos Robotorkest
23:54 Shifts - Godfried-Willem Raes
huwelijken
19 januari 2022, 20:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Trouwfeest bij Logos...
We organiseren in de logos tetraeder een huwelijksfeest, aangezien dat binnen de corona beperkingen volstrekt toelaatbaar is. Twee van onze jonge robots hebben de huwbare leeftijd bereikt en stappen in het huwelijksbootje. Ze trekken voortaan samen op: Snar en Korn. Ze werden al heel vaak samen opgemerkt in binnen en buitenland. Maar nu is de kogel eindelijk door de kerk. Het huwelijksfeest wordt opgeluisterd door het gehele robotorkest dat van de dode corona tijd gebruik heeft gemaakt om een voor de gelegenheid toepasselijk programma samen te stellen. 'Snar en Korn samen op reis', een stuk van Yvan Vander Sanden is alvast op het programma gezet. Het monumentale stuk voor het robotorkest -'Equilibrium'- geschreven vorig jaar door Alain Van Zeveren, vult zowat de helft van het programma. Ook de voorstelling van het nieuwste robotje in het orkest, Steely, kunt U meemaken. De verfoeilijke Vivaldi komt er in elk geval niet aan te pas. Bijdragen van komponisten voor deze feestelijke gelegenheid zijn nog steeds welkom!
Schoolvoorstellingen
20 januari 2022, 09:00 - 12:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Atheneum Zottegem op bezoek
We organiseren in de logos tetraeder een bezoek aan het robotorkest dat bij die gelegenheid zowel technisch als muzikaal wordt toegelicht door zijn bouwer, Godfried-Willem Raes.
meer informatie over de grote familie van het robotorkestrobotorkest
17 februari 2022, 20:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Februari bij Logos
In de logos labs en in het atelier werd weer duchtig doorgewerkt. Enkele nieuwe resultaten die we U op dit koncert zeker willen tonen en laten horen zijn de interaktieve mogelijkheden van de nieuwe radar interfaces. Daarvoor doen we een beroep op danseres Emilie De Vlam. Uit een heel ander vaatje tappen we verder door -geheel onverwacht bij Logos- nu ook een orkestratie van Richard Wagners Rheingold ouverture te programmeren. In een eigentijds jasje gestoken, blijkt die voorwaar op en top minimal muziek avant la lettre te zijn. De orkestratie werd gemaakt door Kristof Lauwers. Maar ook gloednieuw werk van Alain Van Zeveren staat op het programma!
U ki yo E - familievoorstelling
1 maart 2022, 14u00
De Handelsbeurs, Gent
Een herfstlandschap uit 100 beroemde gezichten van Edo van de Japanse kunstenaar Hiroshige vormt het vertrekpunt van de familievoorstelling U ki yo E.
De verschillende lagen van de houtsnede worden vertaald in diverse audiovisuele werelden. Het witte podiumlandschap wordt dankzij videoanimaties, kirigami, akoestische robots, instrumenten, vocale acrobatieën en performers omgevormd tot een wereld vol kleur en verbeelding.
- Silvia Defrance: animatie en projectie
- Kristof Lauwers: compositie, aansturing elektronica
- Maja Jantar: regie en performance
- Laura Maes: compositie, lange snaren installatie & performance
- Birgitte Mørk Winther: decor & kostumering
- Mattias Parent: technische ondersteuning
- Bert Vandekerckhove: atelier
- Godfried-Willem Raes: bouw robots
Producenten: Festival van Vlaanderen Mechelen & Stichting Logos
Met de steun van de Vlaamse Overheid
<Steely> op Patatorium, lab der verwondering
6 februari tot 19 maart 2022, 16:00
Stedelijke Kunstacademie Tielt, Lakenmarkt 3
Onze nieuwste muziekrobot Steely is te zien en te horen op de tentoonstelling 'Patatorium, Lab der verwondering', in de Stedelijke muziekacademie van Tielt.
Uitgesteld - U ki yo E - familievoorstelling
5 maart 2022 - 16.00
Place Senghor, Brussel
Een herfstlandschap uit 100 beroemde gezichten van Edo van de Japanse kunstenaar Hiroshige vormt het vertrekpunt van de schoolvoorstelling U ki yo E.
De verschillende lagen van de houtsnede worden vertaald in diverse audiovisuele werelden. Het witte podiumlandschap wordt dankzij videoanimaties, kirigami, akoestische robots, instrumenten, vocale acrobatieën en performers omgevormd tot een wereld vol kleur en verbeelding.
- Silvia Defrance: animatie en projectie
- Kristof Lauwers: compositie, aansturing elektronica
- Maja Jantar: regie en performance
- Laura Maes: compositie, lange snaren installatie & performance
- Birgitte Mørk Winther: decor & kostumering
- Mattias Parent: technische ondersteuning
- Bert Vandekerckhove: atelier
- Godfried-Willem Raes: bouw robots
Producenten: Festival van Vlaanderen Mechelen & Stichting Logos
Met de steun van de Vlaamse Overheid
Ballet Mecanique - Georges Antheil
19 maart 2022, 20u00
NMBS werkplaats Mechelen
Ballet Mecanique van Antheil, met behulp van propellers en bellen-robots ontworpen en gebouwd door Stichting Logos, i.s.m. Ictus.
robotorkest
23 maart 2022, 20u00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Maart bij Logos
Met het robotorkest brengen we een programma waarin tal van nieuwe experimenten met interaktiviteit centraal staan. De nieuwe reeks 24GHz radar gesteunde sensors voor herkenning van menselijke expressieve gestiek staan daarbij centraal. Deze sensors vonden een ideale toepassing in de gloednieuwe Steely robot.
Ter gelegenheid van dit koncert stellen we ook een andere nieuwe robot voor: 3Pi, een modernistisch bijbelregaaltje, ontworpen en gebouwd door Godfried-Willem Raes.
Gezien de aktualiteit en onze afkeer van het woke denken, beslisten we ook in ons programma werk op te nemen van Alexandr Mosolov, Igor Strawinsky, Iwan Wysnegradski en Alexandre Skryabine.
een dansperformance, gebruik maken van onze namuda technologie, door Emilie De Vlam vervolledigd het programma.
Erfgoeddag bij Logos
24 april 2022, 14u00 - 18u00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
School- en andere bellen
Muziekdozen, een bellenorgel, beltotem, beltelefoon en muziekrobots waarin van allerhande historische en aktuele bellen uit de gehele wereld gebruik wordt gemaakt.
robotorkest
26 april 2022, 20:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Saved by the bell!
Op dinsdag 26 april om 20u kan u bij Stichting Logos een uitzonderlijk concert meemaken en dit deels in nasleep van de Erfgoeddag, die in het teken stond van "de School van Toen". Uit dit thema kozen wij het onderwerp van de schoolbel en bij uitbreiding daarvan van alle mogelijke en onmogelijke bellen, zowel nationaal als internationaal.
Wie Stichting Logos reeds geruime tijd volgt, herinnert zich wellicht de ophefmakende solo LP van Godfried-Willem Raes uit de vroege jaren 70, waarvoor hij uitsluitend gebruik maakte van alle mogelijke en onmogelijke bellen destijds op de Europese markt voorhanden.
Op de kleine tento en het concert van 26 april worden de oude deels interactieve bellentriptiek van Godfried aan het publiek voorgesteld, met het Bellenorgel, de Beltotem en de Beltelefoon, evenals een grote schare muziekrobots waarin van allerhande historische en aktuele bellen uit de gehele wereld gebruik wordt gemaakt.
Tijdens de pauze vertelt Moniek Darge u ook graag enkele verhaaltjes bij haar muziekdozen waarin bellen een grote of kleine rol spelen.
Van harte welkom op deze unieke bellenavond!
Op het programma staan komposities voor het robotorkest o.m. van James Joyce, Kristof Lauwers, Clara Wildschut en ander werk uit het publiek domein.
Howling hometrainers en Klein Robotorkest op Big Bang Rennes
14 en 15 mei 2022
Opera van Rennes, Frankrijk
Emi See, Marlies Cornelis en Frederik Croene
21 mei 2022, 20:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Emi See en Marlies Cornelis. Foto: Ronan Whittern
Programma
Nostalgie/Nostalgia voor piano, toypiano en sampler (Compositie: Emi See en Marlies Cornelis, Coaching: Frederik Croene)
Testing the waters Together voor piano en video (Compositie: Marlies Cornelis, Montage en Coaching: Frederik Croene)
Romi Sketches voor toy piano en live electronics (Compositie: Emi See, Electronics: Ronan Whittern)
Emi See en Marlies Cornelis leerden elkaar kennen tijdens hun Master in KASK/Conservatorium Gent. Ze delen naast hun geboortejaar (1997) en een interesse voor hedendaagse muziek ook een fascinatie voor nostalgie. Ondanks dat zij in totaal andere werelddelen en culturen opgroeiden, bleken ze toch dezelfde soort herinneringen (zoals dezelfde tv-programma's, snoepgoed en spelletjes) te hebben aan hun kindertijd. Vanuit dit idee zijn ze hun project begonnen.No Context Pieces (Frederik Croene)
Een zestal korte stukken gespeeld op een midi-keyboard. Onder elke toets zit een geluidsfragment. Componist/pianist Frederik Croene selecteerde uit zijn eigen opnames korte, vervreemdende klanksnippers die in een strak pianistiek keurslijf een compleet nieuw verhaal vertellen. Een ironische, luchtige kijk op zijn over het algemeen wat geladen oeuvre.
Emi See is een Amerikaanse pianiste gevestigd in Gent, België. Ze is gespecialiseerd in hedendaagse klassieke muziek en werkt graag met nog levende componisten. Ze concentreert zich vooral op het uitvoeren van werken van minder gehoorde stemmen. Ze heeft veel opgetreden in de V.S., Groot-Brittannië, Italië en België, en heeft een speciale liefde voor speelgoedpiano's. Na haar Bachelor aan het Royal Conservatoire of Scotland (UK), waar ze de hoogste onderscheidingen behaalde bij Aaron Shorr en Sinae Lee, is Emi nu haar Master Piano aan het KASK-Conservatorium aan het afronden bij Daan Vandewalle.
Marlies Cornelis begon met pianolessen bij Frederik Croene op Academie de Kunstbrug te Gentbrugge. Ze ontwikkelde toen een interesse voor hedendaagse muziek en volgde verschillende zomerstages bij Nadar Ensemble. Uiteindelijke zette ze haar muzikale studies verder op het KASK/Conservatorium van Gent bij Daan Vandewalle, bij wie ze haar bachelor behaalde. Nu werkt ze haar master af in Gent bij Keiko Shichijo.
Pianist Frederik Croene (1973) is op podia te zien als virtuoze interpreet en als improvisator op orgel en (gedeconstrueerde) piano. Met zijn onconventionele benadering van de piano wil hij bewijzen dat tradities best gekoesterd worden door ze grondig te manipuleren. De afgelopen jaren evolueerde hij langzaam maar zeker van uitvoerend naar componerend musicus. In zijn stap van intuïtieve en momentane improvisaties naar uitgeschreven werk laat hij zich meer en meer inspireren door buitenmuzikale thema's en verhalen. Zo vormen de ecologische crisis (Solastalgia) en zijn fascinatie voor het literair werk van Dominique De Groen (Counterforces, Amos, Lore en IKRAAAN) de basis voor een pianorecital met videokunst van Karl Van Welden en voor een liedcyclus voor drie zangers en klein ensemble. Croene profileert zich dus steeds veelzijdiger, als uitvoerend muzikant van partituren en eigen improvisatie, als componist - ook voor andere uitvoerders - en als maker van geënsceneerde projecten.
Robotorkest - Cycle 25
25 mei 2022, 20:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Ethereal Threads for short wave radios and music robots By Philippe Druez.
project page
Black Robots
4 juni 2021, 20:00
Slachthof, Eupen
KL-EX & Logos: Black Robots
Het Eupense ensemble KL-EX en het Gentse Logos steken de handen in elkaar om een nieuwe voorstelling te maken. Het werk 'Black Angels' van de Amerikaanse componist George Crumb dat in 1970 - exact 50 jaar geleden - naar aanleiding van de Vietnamoorlog werd geschreven, vormt de inspiratiebron van dit projekt. In het eerste deel van dit werk voor elektrische strijkinstrumenten, genaamd 'Threnody I: Night of the Electric Insects', imiteert hij de bedreigende helikoptergeluiden die deze oorlog typeerden. KL-EX VOG en Logos willen in dit buitengewone projekt deze gedachten uitdiepen en overdragen op onze huidige tijd. Aktuele vragen over de toenemende automatisering en digitalisering worden daarbij op kunstzinnige wijze verwerkt. Naast strijkinstrumenten, menselijke stemmen en muziekrobots wordt daarvoor ook moderne muziekelektronika ingezet.
. In het middelpunt van het koncertprogramma staat de premiere van een nieuwe kompositie voor viool en muziekrobots van de Oost-kanton componist Christian Klinkenberg. Daarnaast staan er op het programma ook korte werken van Frederic Rzewski, Lara Van Wijnsberghe, Dominica Eyckmans en Paul Pankert voor solo-instrumenten, muziekrobots en live-elektronika.
We are the robots: bouw een muziekbot - i.s.m. WISPER
11 mei tot 11 juni 2022
Logos atelier, Bomastraat 26, 9000 Gent
Wie aan het experimenteren gaat met robots en elektronische muziek, krijgt fijne, exotische en gewaagde resultaten. Muziekrobots kunnen zowat alle genres aan, van 18e-eeuws klassiek tot hedendaagse, experimentele muziek. Maar hoe begin je er nu aan om zo'n robot te bouwen? Of misschien nog moeilijker: hoe laat je die automatisch musiceren?
In deze cursus leren gepassioneerde medewerkers van Stichting Logos jou de kneepjes van het vak. Je leert in groep en aan de hand van een stappenplan, hoe je een eenvoudige elektromechanische robot ontwerp en bouwt. Je gaat onder andere aan de slag met het bouwen van een frame met elektromagneten, pvc buizen, aluminium klopstaven, voeding en bedrading. Daarna leer je ook hoe je deze eenvoudig via Arduino programmeert om jouw eigen doodernstige of knotsgekke composities te laten spelen.
De resultaten van deze worshop worden tentoon gesteld op 11 Juni bij WISPER.
De logos begeleiders zijn Mattias Parent, Philippe Druez en Kristof Lauwers.
robotorkest
16 juni 2022, 20:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Robo-Tango: Astor Piazzolla achterna
Een programma waarin dans centraal komt te staan. Nieuwe tango nuevo's in de lijn en traditie van Astor Piazzolla, georkestreerd voor het robotorkest ontworpen en gebouwd door Godfried-Willem Raes hebben we samengebracht in dit uitzonderlijke koncertprogramma. Maar we hebben ons zelfs aan Johann Strauss gewaagd door diens Perpetuum Mobile voor het eerst door de robots te laten vertolken. En, uiteraard mochten ook enkele stokoude milongas uit het publiek domein niet op het programma ontbreken.
robotorkest
19 juli 2022, 20:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Gentse Feestenproduktie
Een gloednieuw programma voor en met het robotorkest rond 'Sports et divertissements' en de muziek van Erik Satie, georkestreerd door Kristof Lauwers. Naast de bekende humoristische cyclus 'Sports et divertissements', orkestreerden we ook nog de 'Ogives' en de 'Gymnopedies'. Als kers op de taart, vullen we het programma aan met werk van de ten onrechte vergeten Jakob Van Domselaer. Een produktie waarin ook experimentele dans en interaktiviteit met de robots een grote rol speelt en waarvoor we beroep doen op onze sterdanseres Emilie De Vlam.
Verdere medewerkers zijn: Valerie Bouckaert, Philippe Druez, Moniek Darge, Mattias Parent, Matthias Streulens, Bert Vandekerckhove, Peter Van Lancker en nog een hele schare vrijwilligers. De produktieleiding is in handen van Godfried-Willem Raes.
Een voorproefje: comedie italienne
robotorkest
20 juli 2022, 20:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Gentse Feestenproduktie
Een gloednieuw programma voor en met het robotorkest rond 'Sports et divertissements' en de muziek van Erik Satie, georkestreerd door Kristof Lauwers. Naast de bekende humoristische cyclus 'Sports et divertissements' uit 1914, orkestreerden we ook nog de 'Ogives' (1886) en de 'Gymnopedies'. Als kers op de taart, vullen we het programma aan met werk van de ten onrechte vergeten Jakob Van Domselaer, de vertegenwoordiger van de 'de stijl' beweging bij uitstek. Een produktie waarin ook experimentele dans en interaktiviteit met de robots een grote rol speelt en waarvoor we beroep doen op onze sterdanseres Emilie De Vlam.
Verdere medewerkers zijn: Valerie Bouckaert, Philippe Druez, Moniek Darge, Mattias Parent, Matthias Streulens, Bert Vandekerckhove en nog een hele schare vrijwilligers. De produktieleiding is in handen van Godfried-Willem Raes.
Een klankproefje: Feu d'artifice
robotorkest
21 juli 2022, 20:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Gentse Feestenproduktie
Een gloednieuw muziekteaterprogramma voor en met het robotorkest rond 'Sports et divertissements' en de muziek van Erik Satie, georkestreerd door Kristof Lauwers. Naast de bekende humoristische cyclus 'Sports et divertissements', orkestreerden we ook nog de 'Ogives' en de 'Gymnopedies'. Als kers op de taart, vullen we het programma aan met werk van de ten onrechte vergeten Jakob Van Domselaer. Een produktie waarin ook experimentele dans en interaktiviteit met de robots een grote rol speelt en waarvoor we beroep doen op onze sterdanseres Emilie De Vlam.
Verdere medewerkers zijn: Valerie Bouckaert, Philippe Druez, Moniek Darge, Mattias Parent, Matthias Streulens, Bert Vandekerckhove, Peter Van Lancker en nog een hele schare vrijwilligers. De produktieleiding is in handen van Godfried-Willem Raes.
Een audio-proefje: comedie italienne
Godfried-Willem Raes solo
18 augustus 2022, 20:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Voortrekker
Programma geput uit het radikale werk van Godfried-Willem Raes, door hemzelf voorgesteld en gebracht. De volledige en niet door demokratische ingrepen ingekorte versie van 'Linac Elekta' staat op het programma. Dit stuk dat een weerspiegeling vormt van de 28 bestralingen die hij onderging ter genezing van zijn stembandkanker duurt precies 43 minuten en vormt dus op zich al de hoofdmoot van het programma. De orchestratie is monumentaal en maakt opbouwend gebruik van het robotorkest tot alle leden ervan uiteindelijk meespelen.
De titel 'voortrekker' slaat enerzijds op de voortrekkersrol die de vandaag weliswaar zo goed als gecancelde komponist toch altijd al heeft gespeeld in het Vlaamse muziekleven en anderzijds op de merknaam van een overheerlijke Nederlandse pijptabak waarvan hij toch meer dan vijftig jaar heeft genoten en die hem nu volledig is ontzegd.
Ook de eerste publieke voorstelling van de nieuwe 4Pi robot evenals een voorproefje van de Rumo-robot is voorzien op het programma.
Robotorkest
19 augustus 2022, 13:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Zomerschool: Kindervoorstelling
Programma samengesteld en voorgesteld door onze erevoorzitter, Godfried-Willem Raes, in het kader van de summerschool aktiviteiten van De Centrale onder begeleiding van Charlotte Van Wouwe.
De door Logos ontwikkelde technologie voor gesture recognition wordt de kinderen getoond en uitgelegd en ze kunnen er ook zelf dansend mee aan de slag gaan.
Workshop Instrumentenbouw
25 augustus 2022, 10:00-13:00 en 14:00-16:00
Logos Loods, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Zomerschool: Kinderen bouwen instrumenten
Programma samengesteld en voorgesteld door Philippe Druez in het kader van de summerschool aktiviteiten van De Centrale onder begeleiding van Charlotte Van Wouwe.
Workshop Instrumentenbouw
1 september 2022, 10:00-13:00 en 14:00-16:00
Logos Loods, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Zomerschool: Kinderen bouwen instrumenten
Programma samengesteld en voorgesteld door Philippe Druez in het kader van de summerschool aktiviteiten van De Centrale onder begeleiding van Charlotte Van Wouwe.
Logos Stapstrument
11 september 2022, 14:00-18:00
De Singel, Antwerpen
Zonzo: Kinderen aan de slag met Stapstrument
Programma samengesteld en voorgesteld door Mattias Parent en Philippe Druez.
robotorkest
14 september 2022, 20:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Van canon en ricercar tot fuga
Een programma waarbij de mogelijkheden van de robots inzake hyperpolyfonie worden gedemonstreerd. Enkele klassieke stukken zoals Thomas Tallis 'Spes in alium' en Johann Sebastian Bach's '14 Canons' in bijzondere orkestraties voor ons robotorkest en bovendien, voor dit koncert gaven we nog een kompositieopdracht aan Barbara Buchowiec voor een nieuw hyperpolyfoon stuk. De kreatie van dit nieuwe stuk, een reusachtig uitgesponnen fuga waarin zowat het hele robotorkest aan bod komt, vormt de hoofdbrok van het koncertprogramma. Maar ook wat polyfone muziek uit het prille begin deze komponeermetode, met name muziek van de Vlaamse komponist Adriaan Willaert -wellicht ook te zien als een regelrechte voorloper van de algoritmische muziek- namen we op in dit programma. Gevarieerd wordt het beslist!
Voor de realisatie van het programma staan Mattias Parent, Bert Vandekerckhove, Peter Van Lancker en Godfried-Willem Raes in. Onze andere medewerkers, Kristof Lauwers, Moniek Darge en Gerd Jeurissen zijn immers in New York bezig met de installatie van het Pneumafoonprojekt in het Lincoln Center for Performing Arts.
Pneumafoon
16 tot 18 september 2022
Lincoln Center, New York
Pneumafoon
Het Pneumafoonprojekt trekt voor het eerst naar New York! Op donderdag 11 augustus vertrok het vanuit onze loods voor de grote reis per schip naar Amerika. De vracht kwam aan in de haven van New York op 7 september... De eerste pneumafoon ('Gucumatz') werd gebouwd in 1977 en het hele projekt beleefde zijn premiere op de Klang und Spielstrasse 1981 in de Duitse stad Essen, die ook opdrachtgever was voor de uiteindelijke bouw. Het projekt werd ontworpen en gebouwd door Godfried-Willem Raes en was over heel Europa te zien. Ook in Ottawa (Canada) was het enkele jaren geleden al eens te gast.
Al veertig jaar lang is Pneumafoon een van de meest gevraagde en geboekte klankkunstprojekten van Stichting Logos. Het zette Vlaanderen op de kaart van de wereldwijde klankkunst scene. De animatoren voor het projekt in New York voor het Umbrella Festival zijn Moniek Darge, Gerd Jeurissen en Kristof Lauwers.
Klankkunst installatie
25 september 2022, 10:00 - 22:00
Hnita hoeve Heist-op-den-Berg
Logos 'Howling Hometrainers': een participatief audio projekt.
robotorkest
20 oktober 2022, 20:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
artificial intelligence
Programma rond artificiele intelligentie en op algoritmiek gesteunde kompositie.
Artificiele intelligentie is een begrip dat zijn intrede deed in onze wereld vanaf het moment dat we erin slaagden programmeerbare machines te bouwen. Aanvankelijk konden deze machines niet veel meer dan een op voorhand vastgelegd patroon van akties ondernemen: dat was het geval voor de weefgetouwen in de industrie maar ook voor de muziekautomaten: beiaarden, speelklokken en orkestrions. Stap voor stap echter, slaagde men erin die programmas ook afhankelijk te laten zijn van waarnemingen in hun omgeving enerzijds en van hun eigen vorige toestanden anderzijds. Naarmate die programma's in die zin komplekser werden begon men meer en meer de gelijkenissen te zien met menselijke intelligentie. Ook daar immers worden beslissingen genomen en akties uitgevoerd vanuit opgebouwde kennis, regelsystemen en momentane waarneming van toestanden in de werkelijkheid.
Algoritmiek is in de muzikale kompositie nooit heel ver geweest. De voorlopers ervan vinden we reeds terug bij de oude Grieken en later, bij ons in de ars nova en de renaiscance. Het schrijven van muziek volgens zelf bedachte regelsystemen veronderstelt helemaal niet per se een komputer. Het kan met pen en papier, alleen is dat erg tijdrovend en is de ruimte voor wijdlopende experimenten met het regelsysteem daardoor erg beperkt. Halfweg vorige eeuw ontstonden de eerste algoritmische kompositiemetodes waarbij gebruik werd gemaakt van komputers. Tegen het laatste kwart van vorige eeuw, met de opkomst van de personal komputers, kwam het algoritmisch komponeren via het zelf schrijven en ontwerpen van komputersoftware binnen het bereik van progressieve musici en komponisten. De gestaag toenemende mogelijkheden van de processors lieten toe om gebruik te maken van grote geheugens en rekensnelheden waardoor algauw de indruk ontstond dat die programmas in kompetitie konden komen met menselijke intelligentie. De programmas waren veel sneller dan mensen en konden ook heel wat meer gegevens verwerken. Programmas die zichzelf kunnen ontwerpen en schrijven evenwel, behoren ook vandaag nog tot het domein van de science fiction. In die zin is echte artificiele intelligentie nog wel veraf.
Bij Logos is het werken aan de ontwikkeling van kompositorische algoritmiek en artificiele intelligentie een konstante sedert de introduktie van komputers hier. De ontwikkeling van software voor pattern recognition vormde de kern van het door Godfried-Willem Raes ontwikkelde onzichtbaar instrument. Maar ook de ontwikkeling van zuivere kompositieprogrammas voor het schrijven van fugas stond op het programma tussen 1985 en 1991. De fuga is immers een van de interessantste muzikale vormen uit de klassieke muziek. Als 'summum' van het zuiver abstrakte denken in muziek (dit in tegenstelling tot het meer sensorische van harmonie en instrumentatie) leek dergelijke aanpak ook voor de hand te liggen.
Het software-projekt wat daaruit is voortgekomen is wat men in technisch jargon een expert-systeem pleegt te noemen. Een programma dat gespecialiseerd is in het komponeren van vierstemmige fugas. Het programmeren nam heel wat tijd in beslag en dit projekt ging van start in 1985. In 1991 was de eerste werkende versie klaar. Naarmate we het programma fugas lieten uitschrijven, veranderde ook telkens de software.
Deze software bestaat uit vier nogal omvangrijke programma eenheden:
DUX-ANALYSE / COMES-GENERATOR
FUGA-KOMPONIST
FUGA-SPELER
FUGA-SCHRIJVER
Het eerste programma bekijkt een opgegeven thema en maakt daarvan een grondige muzikologische analyse. Hierbij wordt niet alleen bepaald of het om een tonaal, modaal, atonaal of serieel thema gaat, wat de maatsoort is, hoe het dynamisch patroon ineen steekt, maar worden ook allerlei denkbare stilistische eigenschappen van het thema onderzocht. Hiervoor worden eenvoudige technieken van pattern-recognition en, uiteraard, van statistische analyse toegepast.
Op grond van de in deze analyse verkregen gegevens, worden dan door het programma een aantal tegenthemas (comes, in fuga jargon) voorgesteld. Deze vallen binnen de stijl van het thema (dux) , maar zullen er ook steeds mee kontrasteren. De comes wordt aanvankelijk geheel berekend op grond van Markov-ketens waarin de waarschijnlijkheden bepaald zijn aan de hand van de gegevens van de analyse. Het resultaat wordt aan de komponist voorgespeeld, en die kan de comes goed- of afkeuren. Keurt hij de voorstellen van de komputer af, dan poogt deze zelf een patroon te herkennen in de afgekeurde voorstellen, en eens hij zoiets gevonden heeft, zal hij daar ook rekening mee houden bij elk volgend voorstel. Hier kan dus van een elementaire vorm van leren gesproken worden, artificiele intelligentie dus.
Wanneer dit programmasegment is afgelopen, wordt gezocht naar mogelijkheden voor de vormopbouw van de fuga. Hierbij wordt uitgegaan van de maximale vorm van een klassieke fuga:
expositie dux
expositie comes
divertimento: motivische doorwerking op dux en comes
kontrapuntisch koraal
metrische en tonale variaties op dux en comes
stretto
reexpositie dux in het pedaal met kontrapunt in de andere stemmen
Welke vormdelen hieruit zullen worden gekomponeerd en op welke manier dat zal gebeuren, hangt volledig af van de mogelijkheden besloten in het gegeven thema. Ook gegevens zoals de stemvolgorde bij de inzetten, de regels voor het kontrapunt en voor eventuele modulaties, worden tenslotte bepaald.
De Fuga-komponist kan nu aan de slag ... : Dit programma doet het eigenlijke komponeerwerk op grond van het gegeven vormschema. De manier waarop dit wordt toegepast zal volledig afhankelijk zijn van de stijl van het gegeven thema. In dit programma werd gepoogd een algoritmisch kontrapunt evenals een elementaire algoritmische tonale harmonie in te bouwen. Uiteraard was het hierbij niet de bedoeling de gehele akademische harmonieleer te implementeren, maar wel om daar waar het gegeven van tonale spanningen en hierarchien gebruik maakt, diezelfde spanningen en hierarchien als grondslag te gebruiken voor de vertikale opbouw van de samenklanken en van het kontrapunt. De gehele harmonieleer zoals die in dit programma werd ingebouwd (en die trouwens alleen aan de orde is wanneer een tonaal thema wordt opgegeven) bestaat eigenlijk slechts uit volgende principes:
- TONALE SPANNING: tonale muziek kent slechts drie soorten intervallen en samenklanken:
1.: tonaal-bevestigende:
TONIKA
DOMINANT
SUBDOMINANT
2.: tonaal dwingende:
LEIDTOON (dwingt naar tonika)
TRITONUS (dwingt naar modulatie of tonika)
3.: tonaal neutrale:
alle andere intervallen
- MODULATIE: alle tonale modulaties moeten worden voorbereid door het inbrengen van de leidtoon van de nieuwe toonaard en door bevestiging van de tonika en dominant in de nieuwe toonaard.
In het programma werden alleen de meest dwingende regels geimplementeerd: modulaties worden voorbereid via een dominant en tonaal dwingende intervallen worden opgelost. Het programma vermijdt dus geenszins dissonanten, maar behandelt dissonanten die tonaal struktureel betekenis hebben (dwingend zijn) tonaal korrekt. Alle andere blijven gewoon bestaan. De samenklank Gis-A-Bes in de kontekst van C-Maj bvb. zal tot geen enkele tonale spanning aanleiding geven. Wanneer een thema zelf kiemen van modulatie bevat dan zal het polytonaal worden behandeld.
Modale themas worden -wanneer men dat wil- konsekwent modaal behandeld doorheen de gehele fuga, en ook hier werden een aantal regels voor modaal kontrapunt vastgelegd.
Het eenvoudigst te implementeren bleek het komponeren van zuiver seriele fugas, omdat de behandeling van dodekafonische reeksen met zeer eenvoudige rekenkundige operaties kan gebeuren.
Wat Raes in dit programmadeel vooral bezighield was de beperking om de muzikale stijl zoveel mogelijk uitsluitend te laten afhangen van wat op grond van het thema te bepalen is. Het spreekt immers vanzelf dat de gehele tonale harmonieleer geenszins vervat kan liggen in elk tonaal thema, aangezien die een veralgemening is, een regelsysteem wat op alle tonale themas kan worden toegepast. Het minimalistische van deze aanpak maakt dat elk thema eigenlijk tot een eigen stijlsysteem aanleiding kan geven. Daardoor komt het bijzondere van elk afzonderlijk thema des te beter tot zijn recht.
Het derde programmadeel laat de komponist toe de gekomponeerde fuga te beluisteren via midi-sturing, of, wat muzikaal te prefereren is, via een player- piano. Hierbij is het mogelijk het afspelen via het komputerkeyboard agogisch en dynamisch te beinvloeden. Het is dus wel iets meer dan een simpele juke- box.
Het vierde en laatste programmadeel, maakt de fuga tenslotte geschikt voor musici. Hierbij is de mogelijkheid ingebouwd bestanden aan te maken die aan muzieknotatieprogrammas kunnen worden aangeboden, die de fuga in een partituur in traditioneel muziekschrift kunnen omzetten. Het kompositieprogramma genereert immers een zuiver binair bestand, dat voor musici volstrekt onleesbaar is. Een vertaling leek dan ook nodig. Hiervoor werd het toen gangbare DARMS muzieknotatieformaat gebruikt, een notatiewijze voor muziek die - hoewel niet als muziek leesbaar - toch eenvoudig te schrijven en te analyseren is. Dit programmadeel kwam trouwens tot stand in nauwe samenwerking met Geert Logghe. Vandaag is het volstrekt achterhaald.
In totaal werden in het programma niet minder dan 800 kompositieregels - waarvan vele uiteraard nogal eigenzinnig- ingebouwd, terwijl het programma in de loop van zijn bestaan er ook zelf telkens weer nieuwe bij aanmaakt. Deze kompositieregels zijn geenszins te beschouwen als algemeen, maar integendeel drukken een stelsel persoonlijke inzichten en voorkeuren inzake muzikale kompositie uit. In die zin claimt het programma dan ook geen enkele universaliteit. Ook wanneer iemand anders dan de auteur aan de hand van het programma fugas zou maken, zouden deze nog steeds grotendeels aan de auteur dienen toegeschreven te worden.
Naast enkele fugas van Godfried-Willem Raes, staat ook gloednieuw algoritmisch werk van Kristof Lauwers op het programma evenals werk van enkele vooraanstaande internationale algoritmische komponisten.
TRANSIT: educatief project i.s.m. Matrix
29 en 30 oktober 2022, 10:00 - 22:00
STUK Leuven
Met de leerlingen STEM van het Atheneum Zottegem bouwen we zelf een muziekautomaat.
robotorkest
16 november 2022, 20:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
November bij Logos
Programma opgebouwd rond artificiele intelligentie en gesture recognition, de kern van de expertise bij Stichting Logos en de technologie die schuilgaat in en achter het grootste robotorkest ter wereld.
Plus Minus en Stapstrument op Big Bang Tallinn
18 en 19 november 2022
Kunstendag voor Kinderen
20 november 2022, 14:00-18:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Kinderen te gast bij Stichting Logos
Een wonderbaarlijke interaktieve kindervoorstelling met het hele robotorkest voorgesteld door Godfried-Willem Raes en Mattias Parent en bovendien nog een blik in de wondere wereld van Moniek Darge's 'muziekdozen' waarin de meest onwaarschijnlijke natuurgeluiden verscholen zitten.
Voor techneuten en avontuurlijke oren!
Schoolvoorstelling
2 december 2022, 10:00-12:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
De Gentse Freinetschool te gast
Een interaktieve kindervoorstelling met het hele robotorkest voorgesteld door Godfried-Willem Raes en Mattias Parent.
Klankkunst installatie
4 december 2022, 10:00-18:00
Koncertgebouw, 8000 BRUGGE
Zwemmering projekt
Een interaktieve kindervoorstelling en installatie
robotorkest
18 december 2022, 16:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENTGamut Inc.
Toon- en luistermoment op zondagnamiddag na de residentie van Gamut Inc. bij het Logos robotorkest in de eerste weken van december.
Within their project, festival and concert series AGGREGATE, Gamut Inc (Marion Woerle and Maciej Sledziecki) have been dedicating themselves to automatable pipe organs worldwide since 2018. In 2022, gamut inc developed new works for automatable pipe organs within their 3-month residency at Villa Kamogawa in Kyoto. They are now adapting their piece Aggregat #11, which has been performed on organs in Kyoto, Stavanger, Amsterdam, Paris and the Berlin Gedaechtniskirche, to the special organs of the Logos Foundation.
robotorkest
21 december 2022, 13:30
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Schoolvoorstelling
Godfried-Willem Raes stelt het robotorkest voor.
robotorkest
22 december 2022, 20:00
Logos Tetraëder, Bomastraat 24-26-28, 9000 GENT
Erik Satie dansproduktie bij Logos
Sports et Divertissement, Gymnopedies en Ogives. Herneming van onze zomerproduktie met danseres Emilie De Vlam en het hele robotorkest.
Verdere medewerkers zijn: Kristof Lauwers, Valerie Bouckaert, Philippe Druez, Moniek Darge, Mattias Parent, Matthias Streulens, Bert Vandekerckhove, Peter Van Lancker en nog een hele schare vrijwilligers. De produktieleiding is in handen van Godfried-Willem Raes.
Een audio-proefje: comedie italienne
